https://electroinfo.net

girniy.ru
↓ добавить свой файл
1 ... 2 3 4
Бақылау сұрақтарының үлгісі


1. Артериялардың жіктелуі

2. Қолқа тамырының қабырғасының құрылысы

3. Бұлшық етті артерияның қабырғасының құрылысы

4. Тамырлардың гемодинамикасы мен құрылымының өз-ара ықпалы қалай байқалады?

5. Қан тамырларының мүшелердегі құрылысының мүшеге тән ерекшеліктері туралы түсінікке, адамның жасына байланысты өзгерістеріне сипаттама беріңдер

6. Веналардың жіктелуі

7. Бұлшық етті және талшықты веналардың қабырғасының құрылысы

8. Капиллярлардың жіктелуі, олардың қабырғасының құрылысы

9. Артериолалардың және венулалардың қабырғаларының құрылысы

10. Жүрек қабықшаларының құрылысы

11. Жүрекше мен қарыншалардың жұмыскер кардиомиоциттерінің сипаттамасы.

ОҚИҒАЛЫҚ есептер

1. Тамырдың бірінші препаратында ішкі қабықшаның құрамында ішкі эластикалық мембрана, ал ортаңғы қабықшасында жазық миоциттер жақсы жетілген. Екінші тамырдың препаратынында ішкі эластикалық мембрана жоқ, ортаңғы қабықшада жазық миоциттер бар, бірақ мөлшері аздау. Ұсынылған препараттардың қайсысы веналарға және оның қандай түріне жатады?

2. Препаратты зерттеу барысында сәулелік микроскопта орсеинмен боял-ған бұлшық етті артерия мен аттас вена анықталды. Тамырлардың қандай құрылымдық элементтері боялады? Артерияны қандай белгілеріне қарап ажыратуға болады?

3. Венаның қабырғасы 3 қабықшадан тұрады. Бір қабықшаның сипаттама-сында оның құрамында тамырдың тамырлары бар екені көрсетілген. Бұл қандай қабықшалар?

4. Қан тамырлардың және жүректің қабырғасында бірнеше қабықшаларын ажыратады. Жүректің қандай қабықшасы гистогенезі және тіндік құрамы жағынан қан тамырының құрылысына ұқсас?

5. Гематоксилин және эозинмен боялған препаратта екі ірі вена көрсетіл-ген. Біреуінің қабырғасында орталық қабықшаның құрамында аздаған жазық бұлшық жасушалары табылды. Екіншісінің қабырғасында жазық бұлшық ет жасушалары барлық үш қабықшада да табылды және сыртқы қабықшаның құрамында бойлай бағытталған жазық бұлшық ет жасуша-ларының шоғыры бар. Бұл қандай тамырлар?


6. Препаратта диаметрі 20 мкм болатын артериолалар мен қан капилляр-лары берілген. Артериоланы қандай белгісіне қарап ажыратуға болады? Капиллярлар қандай типке жатады?


Жүрек, қан тамырлар жүйесі тақырыбы бойынша

тапсырмалар картасы жӘне орындау негіздері


1.Тапсырма. Бұлшық етті артерияның қабырғасыныңморфологиялық құрамын зерттеу

Гематоксилин және эозинмен боялған артерияның көлденең кесін-дісінде микроскоптың кіші өлшемінде оның ішкі, ортаңғы, сыртқы қабық-шаларын табыңдар. Үлкен өлшемде әрбір қабықшада оларды құрайтын морфологиялық қабаттарды анықтап, суретін салыңдар. Ішкі қабықшаның құрамында базалды мембранада орналасқан эндотелий қабатын, оның ас-тындағы субэндотелийді, иректелген, боялмаған ішкі эластикалық мембра-наны ажыратыңдар. Ортаңғыда жалпақ, айналмалы бағытта орналасқан жазық миоциттерден тұратын қабатты, иректелген ашық жолақ түрінде сыртқы эластикалық мембрананы табыңдар. Сыртқыда – құрамында тамырдың тамырлары бар дәнекер тіннен тұратын қабатты ажыратыңдар. Суретін салып, қабықшаларды, қабаттарды белгілеңдер.


2 тапсырма. Эластикалық артерияның қабырғасының морфологиялық құрамын анықтау

Қолқаның орсеинмен боялған көлденең кесіндісінде микроскоптың кіші өлшемінде тамырдың қабықшаларын табыңдар. Үлкен өлшемде қабықшалардың құрамын зерттеп, суретін салып келесі белгілерді қойыңдар: 1-ішкі қабықша, 2-ортаңғы қабықша, 3-ойықты эластикалық мембраналар, 4-сыртқы қабықша, 5-тамырдың тамырлары.

3.Тапсырма. Жүрек қабырғасының морфологиясын зерттеу


Гематоксилин және эозинмен боялған жүректің қабырғасының препаратында эндокард, миокард және эпикардты табыңдар. Эндокардтың қабаттарын жоғарыдан төмен қарай жылжи отырып анықтаңдар. Жүректің ішкі қабықшасы эндокардтың құрамындағы жазық жасушалардан тұратын 1-эндотелийді, дәнекер тіннің қабатынан құралған 2-эндотелий асты қаба-тын, дәнекер тіннің ішінде орналасқан жазық миоциттерден құралған 3-эластикалық-бұлшық ет қабатын, 4-сыртқы дәнекер тіндік қабатты анық-таңдар. Орталық қабықшада 5-өткізгіш кардиомиоциттерді, 6-жиырылғыш кардиомиоциттерді, 7-ендірме табақшаларды табыңдар. Миокардтың сыр-тында сыртқы қабықша дәнекер тіннен құралған – 8-эпикард орналасқан. Жүрек қабырғасының суретін салып аталған белгілерді қойыңдар.

4 тапсырма.Артериолаларды, капиллярларды, венулаларды анықтау

Мидың жұмсақ қабықшасының гематоксилин және эозинмен боял-ған тұтас препаратында микроайналым арнасының тамырларын табыңдар. Үлкен өлшемде құрамында жазық миоциттердің көптеген ядролары көрі-нетін прекапиллярларды (артериоланы), жазық миоциттердің ядросы аз байқалатын посткапиллярларды (венуланы) табыңдар. Осы тамырлардың арасында гемокапиллярларды анықтаңдар. Тамырлардың суретін салып, келесі белгілерді қойыңдар: 1-артериола, 2-капилляр, 3-венула.

5 тапсырма. Бұлшық етті венаның құрылысы.

Микроскоптың кіші өлшемінде гематоксилин және эозинмен боял-ған венаның қабырғасы препаратында эндотелиймен қапталған қақпақша-ны тауып, суретін салып, келесі белгілерді қойыңдар: 1) қақпақша, 2) жа-зық миоциттері бар эндотелий асты қабаты, 3) ортаңғы қабықша, 4) бойлай орналасқан бұлшық ет жасушалары бар сыртқы қабықша

Тестілердің жауаптары

  1. – В 18. – Е 35. – С 52. - Е

  2. – D 19. - А 36. – D 53. - D

  3. – С 20. – С 37. – Е 54. - Е

  4. – Е 21. – D 38. – В 55. - В

  5. – В 22. – А 39. – С 56. - D

  6. – С 23. – В 40. – А 57. - Е


  7. – Е 24. – С 41. – В 58. - А

  8. – D 25. – А 42. – D 59. - D

  9. – Е 26. – С 43. – А 60. - В

  10. – А 27. – В 44. – С 61. - А

  11. – D 28. – Е 45. – D 62. - D

  12. – Е 29. – В 46. – Е 63. - С

  13. – В 30. – Е 47. – С 64. - Е

  14. – А 31. – А 48. – В 65. - D

  15. – С 32. – D 49. – D 66. - В

  16. – D 33. – В 50. – А

  17. – В 34. – Е 51. – С



ОҚИҒАЛЫҚ есептердің жауаптары

        1. Екінші препаратта бұлшықеті орташа дамыған вена берілген

        2. Орсеинмен эластикалық элементтер боялады. Артерияларда ішкі және сыртқы эластикалық мембраналары жақсы дамыған.

        3. Бұл сыртқы қабықша.

        4. Эндокард.

        5. Бұлшықеті орташа және жақсы дамыған веналар.

        6. Артериоланың қабырғасы үш қабықшадан тұрады, ортаңғы қабықшасында жазық бұлшықет жасушалары болады. Капиллярлардың синусоидты түрі, қабырғасы жұқа, үш қабаттан тұрады.



Қолдануға ұсынылған Әдебиеттер


1. Афанасьева Ю. И., Юрина Н. А. Гистология. Учебник - М.: Медицина, 2004. – 768с.

2. Абильдинов Р.Б., Аяпова Ж.О., Юй Р.И. Гистология, цитология и эмбриология: атлас для студентов медицинских ВУЗов. - Алматы, 2006. -416с.

3. Аяпова Ж.О. Цитология, эмбриология және гистология (оқу құралы). -Алматы, 2007. – 288б.

4. Улумбеков Э.Г., Челышев Ю.А. Гистология, эмбриология, цитология + CD. 3-е изд., перераб. и доп. учебник. – М., 2007.

5. Быков В. Л. Частная гистология человека.- СПб: Sоtis, 2000. – 300с.

6. Қазымбет П., Рысұлы М., Ахметов Ж.Б. Гистология, цитология және эмбриология атласы. Медицина жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы. -Астана, 2005. - 400б.


7. Кузнецов С.Л., Мушкамбаров Н.Н. Гистология, цитология и эмбриология. Учебник-М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. - 600с.

8. Кузнецов С.Л., Челышев Ю.А. Гистология. Комплексные тесты: ответы и пояснения, уч. пос. -М., 2007.


10.12.2009 ж. басуға қол қойылды

Көлемі 2 есепті-баспа табағы

100 дана


ҚММУ- баспаханасында басып

Қарағанды қаласы, Гоголь көшесі,40



<< предыдущая страница