Фараби атындағы ҚазҰУ-дың Ғылыми - әдістемелік кеңесінің 2012 ж

әл-фараби атындағы қазақ ұлттық УНИВЕРСИТЕТі

Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дың Ғылыми - әдістемелік кеңесінің

2012 ж. «_____»_____ мәжілісінің

№____ хаттамасымен

бекітілген

«6D072000 – «Бейорганикалық заттардың химиялық технологиясы»

мамандығы бойынша

PhD ДОКТОРАНТУРАҒА ТҮСУШІЛЕРГЕ АРНАЛҒАН МАМАНДЫҚ БОЙЫНША ТҮСУ ЕМТИХАНЫНЫҢ

БАҒДАРЛАМАСЫ

АЛМАТЫ 2012

4. Емтихан тақырыптарының тізімі

Пәндер: «Минералды шикізатты қайта өңдеудің қазіргі кезеңдегі технологияларының негіздері»; «Аналитикалық химия»; «Физикалық имия»; «Бейорганикалық химия»; «Жалпы химиялық технология»; «Жобалау негіздері және зауыттарды жабдықтау»; «Электрохимиялық өндіріс технологиясы, плазмохимия»; «Бейорганикалық қышқылдар, негіздер және тұздардың химиясы мен технологиясы»; «Минералды тынайтқыштардың химиялық технологиясы»; «Қазақстанның минералды шикізаты».

Аналитикалық химияда қолданылатын химиялық реакциялардың негізгі түрлері. Қышқылды-негіздік реакциялар. Қышқылдар, негіздер мен тұздар ерітінділеріндегі тепе-теңдіктер. Қышқылды-негіздік реакциялар негізіндегі талдау әдістері. Тотығу-тотықсыздану реакциялар. Тотығу-тотықсыздану реакциялар негізіндегі талдау әдістері.
Комплексті қосылыстар түзілу реакциялары. Комплекстүзілу реакциялар негізіндегі талдау әдістері. Нашар еритін қосылыстар түзілудің реакциялары. Тұнба түзілу реакциялар негізіндегі талдау әдістері.
Үлгіні алу және анализде үлгіні даярлау. Аналитикалық химия мен аналитикалық қызмет. Химиялық анализдің маңызы мен қолдану аймақтары. Аналитикалық цикл. Үлгіні даярлау тәсілдері мен талдау әдістерді таңдау. Заттың агрегаттық күйіне байланысты үлгіні алу. Үлгілерді ыдырату. Үлгіні ерітіндіге ауыстыру.
Химиялық анализде бөлу және концентрлеу. Концентрлеу әдістерінің жіктелуі. Бөлу және концентрлеудің негізгі сандық сипаттамалары. Тұндыру және қосатұндыру.
Экстракция. Экстракциялық процестердің жіктелуі. Сорбция. Сорбенттердің жіктелуі. Бөлудің электрохимиялық әдістері. Булану әдістері.
Физико-химиялық талдау әдістері. Спектралды анализдің негізгі әдістері мен олардың сипаттамалары. Электрохимиялық анализдің негізгі әдістері мен олардың сипаттамалары.
Хроматографиялық талдау әдістері. Хроматографиялық әдістердің жіктелуі. Хроматографиялық әдістердің негізгі сапалық және сандық сипаттамалары.
Нақтылы объектілерді талдаудың ерекшеліктері. Минералды шикізатты талдау. Қоршаған орта объектілерін талдау. Металлургиялық өндірістің өнімдері мен жартылай өнімдерін талдау.
Металлургиялық өндірісті аналитикалық қамтамасыз ету. Металлургиялық өндірістер бақылауында қолданылатын негізгі талдау әдістері. Қоршаған орта объектілері (топырақ, су, ауа) талдауының ерекшеліктері.
Химиялық процестер жылу эффектісі, оны есептеудің жолдары. Термодинамиканың бірінші заңы, оны идеал газдар қатысымен өтетін түрлі процестерге қолдану. Гесс заңы, оны химиялық процестер жылу эффектісін есептеуде қолдану. Химиялық процестер жылу эффектісіне температураның әсері. Кирхгоф теңдеуі.
Тепе-теңдік күйдегі химиялық жүйеге әртүрлі факторлар әсері. Тепе-теңдік күйдегі жүйеге әрекеттесетін заттар концентрацияларының әсері. Химиялық реакцияның изотерма теңдеуі. Тепе-теңдік күйдегі жүйеге температураның әсері. Вант-Гофтың зобара (изохора) теңдеуі. Химиялық реакцияның тепе-теңдік константасын есептеулер жолдары.
Бір және екікомпонентті жүйелердегі гетерогенді тепе-теңдіктерді термодинамикалық тұрғыдан сипаттау. Гетерогенді тепе-теңдктің шарттары. Біркомпонентті жүйелердегі фазалар арасындағы тепе-теңдікті термодинамикалық тұрғыдан сипаттау. Екікомпонентті жүйелердегі фазалар арасындағы тепе-теңдікті термодинамикалық тұрғыдан сипаттау.
Химия-технологиялық процестер кинетикалық сипаттамаларына әсер ететін факторлар. Әрекеттесетін заттар концентрациясының әсері. Температураның әсері. Химия-технологиялық процестер кинетикалық сипаттамаларын есептеу жолдары.
Бейорганикалық заттарды алудың электрохимиялық әдістері. Электролиз заңдары, олардың практикалық маңызы. Электродтар, олардың типтері. Нернст заңын қортып шығару және талдау. Электрохимиялық тізбектер, олардың түрлері. ЭҚК. Электрохимиялық реакциялар термодинамикасы.
Химиялық процестер жылу эффектілері, олардың өзара байланысы және әр түрлі температурада есептеу жолдары. Термодинамиканың бірінші заңы, оны түрлі изопроцестер энергетикалық сипаттамаларын есептеу үшін қолдану. Термохимия теориялық негізі – Гесс заңы, оның термодинамикалық тұрғыдан негізделуі. Химиялық процестердің жылулығының температураға тәуелділігі, Кирхгоф теңдеуі, оның дифференциал және интеграл түрдегі теңдеуі.
Химиялық процесс тереңдігіне түрлі факторлар әсерін термодинамикалық тұрғыдан негіздеуі. Тепе-теңдіке күйдегі жүйеге бастапқы және соңғы заттар концентрациясының әсері. Химиялық реакцияның изотерма теңдеуі, оны талдау. Тепе-теңдіке күйдегі жүйеге қысымның әсері, осы әсерді көрсететін теңдеуі. Тепе-теңдіке күйдегі жүйеге температураның әсері.Изобара (Изохора) теңдеуі, оның дифференциал және интеграл түрдегі теңдеулерін талдау.
Бір-, екікомпонентті жүйелер мысалында фазалар арасындағы тепе-теңдіктерді термодинамикалық тұрғыдан сипаттау. Фазалар арасындағы тепе-теңдік шарттары. Біркомпонентті жүйелер күй диаграммалары, оларды термодинамикалық тұрғыдан талдау. Екікомпонентті жүйелер күй диаграммалары, оларды термодинамикалық тұрғыдан талдау.
Жабық жүйелерде өтетін қайтымсыз біріші ретті реакциялар кинетикасы. Жабық жүйелерде өтетін біріші ретті қайтымсыз реакциялардың кинетикалық сипаттамалары. Жабық жүйелерде өтетін біріші ретті қайтымсыз реакциялар. Жабық жүйелерде өтетін біріші ретті қайтымсыз реакциялар кинетикалық. сипаттамаларын есептеудің аналитикалық және графикалық әдістері.
Жабық жүйелерде өтетін екінші ретті қайтымсыз реакциялар кинетикасы. Жабық жүйелерде өтетін екінші ретті қайтымсыз реакциялардың кинетикалық сипаттамалары. Жабық жүйелерде өтетін екінші ретті қайтымсыз реакциялар кинетикалық теңдеулерін қортып шығару және талдау. Жабық жүйелерде өтетін екінші ретті қайтымсыз реакциялар кинетикалық сипаттамаларын есептеудің аналитикалық және графикалық әдістері.
Атом-молекулалық ілім және химияның негізгі стехиометриялық заңдары. Химияның негізгі стехиометриялық заңдары. Атомдық және молекулалық массаларды анықтау әдістері. Заттардың тазалығы жайында түсініктер.
Д.И. Менделеевтің периодтық жүйесі және атом құрылысы. Химиялық элементтер, периодтық заң және периодтық жүйе, атомның электрондық құрылымының күрделілігі, атомдық орбиталдардың электрондармен толу реті және периодтардың түзілуі. s, p, d, f – элементтер және олардың Периодтық жүйеде орналасуы туралы айтылады.
Химиялық байланыс және молекула құрылысы. Химиялық байланыстың негізгі түрлері. Коваленттік және иондық байланыстардың табиғаты. Валенттік байланыс әдісі. Молекулалық орбитальдар әдісі. Кристалдық өріс теориясы.
Комплексті қосылыстар химиясы. Вернердің координациялық теориясының негізі. Координациялық қосылыстардың құрылымы. Лигандтар түрлері, дентанттылық. Хелаттар. Комплексті қосылыстардың изомериясы. Комплексті қосылыстардың номенклатурасы.
Ерітінділер. Электрхимиялық процестер. Ерітінділер. Электролиттік диссоциация. Ерітінділердің концентрациясы. Ерітінділер жайында химиялық теория. Ерітінділер концентрациясын анықтау.
Тотығу-тотықсыздану процестері. Тотығу-тотықсыздану реакцияларын теңестiрудiң иондық-электрондық әдiсi (жартылай реакциялар әдiсi). Электрхимиялық процестерді жіктеу. Электролиз. Жемірілудің түрлері, металдарды жемірілуден сақтау тәсілдері.
Бейорганикалық заттардың химиялық реакцияларының жүруінің жалпы заңдылықтары. Химиялық реакциялардың энергетикалық эффектілері. Термохимиялық заңдар мен термодинамикалық есептеулер (энтальпия, энтропия, гомогенді және гетерогенді химиялық реакциялардың өздігінен жүру жағдайлары). Гиббс энергиясы, бейорганикалық заттар қатысындағы химиялық процестердің бағыты.
s – элементтер химиясы. Негізгі топша элементтерінің химиясы. Сутек. Оттек. Озон.Су. Сутек асқын тотығы. Олардың табиғатта кездесуі, қасиеттері, қолданылуы.
p – элементтер химиясы. Периодтық жүйенің V11A, V1A, VA тобы элементтерінің химиясы. Олардың табиғатта кездесуі, қасиеттері, қолданылуы.
d және f – элементтер химиясы. Периодтық жүйенің 1В, ПВ, ШВ, 1VВ тобы элементтерінің химиясы. Олардың табиғатта кездесуі, қасиеттері, қолданылуы.
Химиялық технологияның негізгі заңдылықтары. Жұмсалу коэффициентінің мәні. Өзгеру, конверсия дәрежесі. Процестің өнімділігі. Өнім шығымы. Технологиялық есептеулер. Материалдық және энергетикалық баланстар.
Химия өнеркәсібінің шикізаты және энергетикалық базасы. Шикізат базасы. Шикізат ресурстарын рационалды және кешенді қолдану. Шикізатты байыту принциптері. Энергетикалық база. Шикізат және отын-энергетикалық ресурстарды тиімді поайдаланудың негізгі бағыттары.
Химиялық технологиядағы катализ. Катализ туралы жалпы түсінік. Қатты катализатордың технологиялық сипаттамасы. Гетерогенді –катализдік процестердің негізгі сатылары және кинетикалық ерекшеліктері.
Сутек технологиясы. Химиялық технологиядағы сутек мәні. Процестің физика-химиялық негізі. Сутек алудың негізі өнеркәсіптік жолдары.
Күкірт өндірісінің технологиясы. Процестің физика-химиялық негізі. Процесс катализаторы. Технологиялық режимі және параметрлері. Өнім сипаттамасы.

36. Қазақстан фосфор кендерінің сипаттамасы. Фосфор минералдары туралы түсінік және олардың изоморфты орын алмасуы. Фосфор минералдары, олардың қасиеттері және құрамы. Қаратау және Шилісай фосфориттерінің ұқсастықтары мен айырмашылықтары.

37. Р-тыңайтқыштарының алыну тәсілдері. Фосфор тыңайтқыштарының негізгі алу тәсілдері. Фосфориттерді қышқылдық өңдеу. Фосфориттерді термиялық өңдеу. Термофосфаттар.

38. Концентрлі Р-тыңайтқыштары. Студенттер фосфор тыңайтқыштарының полимерлі формалары. Фосфориттерді қышқылды-термиялық өңдеу. Балқытылыған кальций полифосфатын алудың физико-химиялық негізі.

39. Күрделі және кешенді тыңайтқыштар. Күрделі және кешенді тыңайтқыштардың айырмашылығын аммофос және нитрофоска мысалында ашып көрсету. Аммофостар, нитрофоска. Преципитатты алу.

40. Минералды тыңайтқыштарды алудың дәстүрлі емес әдісі. Тыңайтқыштарды алудың қазіргі тәсілдері жөнінде түсініктер. Табиғи фосфаттарды қоспалар қатысында механохимиялық активтеу. Конденсирленген жүйеде жұмсақ механохимиялық синтез.

41. Ауыл шарушылығындағы минералды тыңайтқыштар. N, K, P минерералды тыңайтқыштарын алудың негізгі тәсілдерін, белгілі түрлерін жақсы білу керек. Минералды тыңайтқыштардың физикалық жене химиялық қасиеттері. Фосфор тыңайтқыштарының классификациясы Фосфор рудалары және олардың классификациясы. Фосфорит кен орындарының тыңайтқыштардың сипаттамалары және оларды қолдану.

42. Концентрлі фосфор тыңайтқыштары. Фосфориттерді қышқылды-термиялық өңдеу. Са-полифосфат тыңайтқыштарын алудың физико-химиялық негіздері. Қос және байытылған суперфосфат. Құрамы жөне қасиеттері.

43. Күрделі тыңайтқыштар. Фосфор алудың электротермиялық тәсілінің физика химиялық негіздері. Экстрациялық фосфор қышқылын алу. Термиялық фосфор қышқылын алу және оның технологиялық аспектілері. Күрделі концентрлі тыңайтқыштар. Өндіру әдістері. Преципитат. Табиғи фосфаттарды өңдеудің термиялық әдісі. Термофосфаттардың құрамы мен қасиеттері.

44. Фосфор тыңайтқыштары. Фосфаттардың қышқылдық ыдырауы. Қышқылдық ыдырау кезінде болатын физика химиялық айналымдар. Табиғи фосфаттарды күкірт қышқылында ыдырату. Жалпы физико-химиялық негіздері. Қос суперфосфат. Дикальцийфосфат (преципитат). Жай суперфосфаттардың құрамы мен қасиеттері, қолданылуы. Қос суперфосфат өндірісінің физико-химиялық негізі.

45. Минералды тыңайтқыштарды алу тәсілдері. Қазақстан Республикасының фосфор шикі заттары мен фосфор минералдарының жалпы сипаттамалары. Фосфор мен оның қосылыстарының қасиеттері. Фосфор мен фосфаттарды қолдану. Фосфор шикі заттары мен оны өңдеу әдістері.

46. Қазақстанның минералды-шикізат қорлары туралы жалпы мәліметтер. Химиялық элементтердің жер қыртысында таралауы. Қазақстан минералды шикізатының геогрфиялық таралуы және олардың сипаттамасы. Минералды ресурстарды ролі.

47. Шикізаттарды өндірудің жаңа тенденциялары мен құрал-жабдықтары. Химиялық өңдеудге шикізатты дайындаудың негізгі операциялары мен мақсаты: классификация, ұнтақтау және ірілендіу, сусыздандыру және кептіру. Қатты шикізатты дайындау үшін арналған құралдар мен машиналар.

48. Қазақстан кендерін байыту және өңдеу. Шикізаттың қасиеті мен құрамына байланысты кенді байыту және таңдау әдістері. Байытудың сандық көрсеткіштері.

49. Қазақстанның химиялық өнеркәсіптерінің шикізаттары. Химиялық өнеркәсіптердегі шикізаттар. Химиялық өнімдердің өзіндік құнындағы шикізаттың үлесі. Химиялық шикізаттардың классификациясы.

50. Өндіріс қалдықтары және екіншілік минералды шикізаттар. Өндіріс қалдықтары мен екіншілік минералды шикізаттарды өңдеу. Екіншілік минералды шикізаттар және олардың өнеркәсіптегі маңызы.

51. Қышқылдар мен негіздер. Қышқылдық-негіздік теориялар (Аррениус теориясы, протондық теория, сольво-жүйелер теориясы, Льюис теориясы және т.б.). Қышқылдар мен негіздердің күші. Нивелирлеуші эффект. Қышқылдар мен негіздердің күшінің өзгерісіндегі заңдылықтар.

52. Бейорганикалық қышқылдар мен негіздердің химиясы және технологиясы. Бейорганикалық қышқылдар мен негіздердің өнеркәсібі. Алу әдістері. Процестің физико-химиялық негіздері. Технологиялық сызбалары.

53. Бейорганикалық тұздардың химиясы және технологиясы. Бейорганикалық тұздардың өнеркәсібі. Алу әдістері. Процестің физико-химиялық негіздері. Технологиялық сызбалары.

54. Бейорганикалық қосылыстар өнеркәсібінің материалдық және жылулық баланстары. Бейорганикалық қосылыстар өнеркәсібінің материалдық баланстарын есептеу.

55. Негізгі бейорганикалық синтездердің технологиясы. Бейорганикалық қышқылдар, негіздер және тұздарды синтездеудегі қолданатын шикізаттар, қолданатын құрал-жабдықтар, синтездеу процесіндегі физико-химиялық парамтерлер және синтездеу технологиясы туралы жалпы мәліметтер.

56. Бейорганикалық тұздар технологиясы. Бейорганикалық тұздарды алуда қолданатын шикізаттар, тұздарды алу технологиясындағы әдістер, ондағы физико-химиялық процестер, тұздарды алудың принципиалды технологиялық сызбасы.

57. Фосфор қышықылының технологиясы. Фосфор қышқылын алуда қолданатын шикізаттар. Фосфор қышқылын алу технологиясындағы әдістер, ондағы физико-химиялық процестер. Фосфор қышқылын алу әдістеріндегі принципиалды технологиялық сызбасы, материалдық балансы.

58. Сілтілер өнеркәсібі. Сілтілер алу өнеркәсібінде қолданатын шикізаттар, Сілтілер алу өнеркәсібіндегі технологиясындағы әдістер. Сілтілер алу өнеркәсібіндегі физико-химиялық процестер. Сілтілерді алудың принципиалды технологиялық сызбасы.

59. Азот қышқылының технологиясы. Азот қышқылын алуда қолданатын шикізаттар. Азот қышқылын алу технологиясындағы әдістер, ондағы физико-химиялық процестер. Азот қышқылын алудың принципиалды технологиялық сызбасы.

60. Металлургиялық өндірістің шикізат ресурстары. Түсті металлургияның шикізат ресурстары. Шикізат көздері: табиғи материалдар, жартылай өнімдер, екіншілік шикізат. Дүние жүзінің минералды-шикізат базасы. Қазақстан минералды шикізат кешенінің қазіргі кездегі күйі, даму бағыттары.

61. Шикізат ресурстарын тиімді және кешенді пайдалану. Шикізат ресурстарын тиімді пайдалануды арттыру әдістері. Қалдықтарды жарату (утильдеу). Балама шикізат. Аз қалдықты өндіріс жөнінде түсінік және оны ұйымдастыру принциптері.

62. Сирек металдар және олардың қосылыстарын алу ерекшеліктері. Металлургиялық өндірістің негізгі үрдістерінің жалпы сипаттамасы. Түсті және сирек металдарды алудың химиялық және технологиялық сызбанұсқаларын құрастыру принциптері.

63. Пайдалы қазбаларды байыту. Байыту - кендерді қайта өңдеудің алғашқы сатысы ретінде. Гравитациялық байыту: тұндыру, ауыр орталарда байыту, столдарда байыту және концентрлеу, винтті сепараторларда байыту, конусты және ағымды сепараторларда байыту, қисық сызықты ағындарда байыту. Магнитті сепарация. Электрлі сепарация. Радиометрлік байыту.

64. Флотациялық байытудың фихика-химиялық негіздері. Флотациялық реагенттер, олардың жіктелуі және флотациядағы ролі. Жинағыштардың, көбік түзгіштердің және модификаторлардың мәні және әсер ету механизмдері. Флотацияның қолданылу аймақтары және оны жетілдірудің негізгі бағыттары.

65. Шаймалау және еріту. Шаймалаудың түрлері. Концентраттарды пісіру – шаймалауға дайындық операциясы ретінде. Күкірт қышқылымен сульфаттау. Күкірт қышқылы тұздарымен сульфаттау. Сульфаттанған пісіріндіні шаймалау. Минералдарды сілтімен ашу. Ізбеспен ашу. Фторсиликатты реагенттермен пісіру.

66. Хлорлау және фторлау. Процестің физика-химиялық негіздері. Хлорлаудың әр түрлі әдістері. Балқымада хлорлау. Селективті конденсация және хлоридтерді тазарту.

67. Гидрометаллургияның экстракциялық және ион алмасу үрдістерінің негіздері. Ион алмасу. Ионалмасу шайырларының құрылымы және синтезі, ионит сулы ерітіндімен жанасқанда жүретін құбылыстар. Ионалмасу тепе-теңдігі. Колонналардағы ион алмасу сорбциясы. Элюирлеу және регенарациялау.

68. Сұйықтық экстракция. Экстракциялық жүйелердің сипаттамасы. Өндірістік экстрагенттердің негізгі топтары: бейтарапты, қышқылды және негізді. Экстракция заңдылығы және тепе-теңдігі. Процесті жүзеге асыру тәсілдері: бір реттік және көп реттік экстракция. Экстракцияны шашыранды, түсті және асыл металдар металдар технологиясында қолдану.

69. Металдарды алу мен рафинирлеу. Металлтермиялық тотықсыздандырудың физика-химиялық негіздері. Металлтермиялық тәсілдердің жіктелуі: алюминотермия, магниетермия, кальциетермия, силикотермия и карботермия. Сирек металдарды қорыту. Доғалы пештерде қорыту, электронды-сәулелі қорыту.

70. Минералды шикізатты қайта өңдеудегі экологиялық мәселелер. Қазақстан Республикасының минералды шикізат ресурстарын пайдаланудың эколого-экономикалық мәселелері. Химиялық өндірістің экологиялық мәселелері.

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі.

Негізгі әдебиет:

1. Сағадиева К.Ж., Бадавамова Г.Л. Аналитикалық химияның теориялық негіздері. Алматы, 1994, 213 б.

2. Сағадиева К.Ж., Бадавамова Г.Л. Сандық анализден лабораториялық жұмыстарға методикалық нұсқаулар. Химиялық анализ әдістері. Алматы, 1997, 36б.

3. Мендалиева Д.К. Аналитикалық химиядан есептер мен жаттығұлар жинағы. Алматы, 2003, 217б.

4. Утелбаева А, Утелбаева А., Утелбаев Б. Химия 8. Аналитикалық химия. Зат құрамын және мөлшерін өлшеу. Алматы, 2008, 400б.

5. Основы аналитической химии в 2-х книгах. Кн. 1. Общие вопросы. Методы разделения: Учеб. для вузов / Ю.А. Золотов, Е.Н. Дорохова, В.И. Фадеева и др.; Под редакцией Ю.А.Золотова.- М.: Высш. шк., 1996. – 353 с.

6. Васильев В.П. Аналитическая химия. В 2-х ч. Кн.1. Титриметрический гравиметрический и методы анализа: Учеб. для студентов, обучающихся по химико-технол. спец. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Дрофа, 2002. – 368с.

7. Васильев В.П. Аналитическая химия. В 2-х ч. Кн.2: Физико-химические методы анализа: Учеб. для студентов, обуч. по химико-технол. спец. – 3-е изд., стереотип.-М.: Дрофа, 2003.- 384с.

8. Оспанов Х.К., Қамысбаев Д.Х., Абланнова Е.Х., Шәбікова Г.Х. Физикалық химия. : Өскемен: ШҚМУ баспасы,- 1997- 575 б.

9. Оспанов Х.К., Қамысбаев Д.Х., Абланнова Е.Х., Шәбікова Г.Х. Физикалық химия. Алматы: Қазақ ун-ті,- 2002.- 688 б.

10. Шабикова Г.Х. Электрохимия курс дәрістері. Алматы: Ғылым,-1992.- 193 б.

11. Оспанова Ә.К., Сейілханова Г.А. Химиялық кинетика және электрохимия. Алматы: Казак ун-тi.- 2006, 137 б.

12. Оспанова Ә.К., Сейілханова Г.А. Күрделі гомогендік және гетерогендік процестердің кинетикасы. Алматы: Казак Ун-тi.- 2006, 73 б.

13. Оспанова Ә.К., Сейілханова Г.А. Химиялық кинетика және электрохимия. 2 баспа. Алматы: Қазақ ун-тi.- 2010. - 200 б.

14. Ахметов Н.С. Общая и неорганическая химия.- М.: Высш. шк., 2006.-640 с.

15. Угай Я.А. Общая и неорганическая химия. - М.: Высш. шк., 2007. – 527 с.

16. Карапетьянц М.Х., Дракин С.Н. Общая и неорганическая химия. – 4-е изд., стереотип.-

М.: Химия, 2003.- 592 с.

17. Коровин Н.В. Общая химия.- М.: Высш.шк., 2007.- 557с.

18. Спицин В.И., Мартыненко Л.И. Неорганическая химия. Часть 1. М: Изд.МГУ,1994.- 624 с

19. Суворов А.В., Никольский А.Б. Общая химия.- 4-изд., испр.- СП: Химиздат, 2000.- 562 с.

20. Степин Б.Д., Цветков А.А. Неорганическая химия. М.: Высш.шк., 1994.– 608 с.

21. Дикерсон Р., Грей Г., Хейт Дж. Основные законы химии. В 2-х томах.- М.: Мир.- 1982.

22. Браун Т., Лемей Г. Химия в центре наук. В 2-х томах.- М.: Мир.- 1983.

23. Кембелл Дж. Современная общая химия. В 3-х томах.- М.: Мир.- 1975.

24. Анорганикум/ Под ред. Л. Кольдица. В 2-х томах.- М.: Мир, 1984.

25. Мухленов И.П.Основы химической технологии.М.,1991.

26. СоколовР.С Химическая технология. М., 2002. – т. 1-2.

27. КутеповА.И., Бондарева Т.И. Общая химическая технология. М.: ВШ. – 1990.

28. ҚайырбековЖ.Қ., ƏубəкіровЕ.А., МылтықбаеваЖ.Қ. Жалпы химиялық технология, Алматы, 2009.

Мельников Е.Я., Султанова В.П., Наумова A.M., Блинова Ж.С. Технология неорганических веществ и минеральных удобрений. М.Химия.1986.
Корбридж Д. "Фосфор" изд. "Мир", 1982, Москва.
Позин М.Е., Зинюк Р.Ю. Физико-химические основы технологии неорганических веществ. Учеб.пособ. для вузов. -Изд.2. перераб., Химия, 1993.
Куанышева Г.С.,Балгышева Б.Д.,Джамансариева К.У. Селективности растворения фосфатных минералов в неорганических кислотах, Известия ВУЗов сер.хим. и хим. технология,1993,т.36.,4.
Куанышева Г.С., Балгышева Б.Д. Методика определения и расчеты кинетических параметров в системе фосфат-кислота, методическое пособие по спецкурсу «Химия фосфатов» для обучающихся в магистратуре химических специальностей, Алматы, 1996ж., 35 с.
Тойбаев И.Қ., Жұбанов Қ.А. Химиялық технологияның теориялық негіздері. – Алматы: ҚазҰУ, 1996. - 183 б.
В.С. Бесков. Общая химическая технолгия. – М.: ИКЦ «Академкнига», 2005. – 448 с.
Р.С. Соколов. Химическая технолгия. – М.: Владос, 1999. – Т. 1. – 367 с.
Химическая технолгия неорганических веществ / Под. ред. Т.Г. Ахметова, Л.Г. Гайсина. – М.: Высшая школа, 2002. – 686 с.
М.Қ. Қалабаева, Г.В. Абрамова. Бейорганикалық қышқылдар, негіздер мен тұздардың химиясы және технологиясы.
Шрайвер Дж., Эткинс Дж. Неорганическая химия. В 1 том. – М.: Мир, 2004.
Кобжасов А.К. Сирек кездесетін металларды өндіру, Алматы,1992 ж., 198 б.
Большаков К.А. Химия и технология редких и рассеянных элементов (Часть 1), 1978 г.
Зеликман А.Н. Металлургия редкоземельных элементов, тория и урана.-М.:Металлургия, 1961
Шәріпова Н.С., Мұсабекова А.Ә. Сирек элементтердің минералдары мен кендерін талдау, Алматы: Қазақ университеті, 2010 г.
Сонгина О.А. Сирек металдар, Алматы, 2005, 455 б.
Комплексная переработка минерального сырья Казахстана. 1-10 т.т., под редакцией А.А.Жарменова,. Астана, 2003.

Қосымша әдебиет:

1. Отто М. Современные методы аналитической химии В 2-х т./ пер с нем. Под ред. Гармаша А.В.-М.:Техносфера, 2003

2. Харитонов Ю.Я. Аналитическая химия (аналитика). В 2-х кн. Кн.1. Качественный анализ: Учеб. для вузов. – 2-е изд., испр.- М.: Высш. шк., 2003.

3. Харитонов Ю.Я. аналитическая химия (аналитика). В 2-х кн. Кн.2. Количественный анализ. Физико-химические (инструментальные) методы анализа: Учеб. для вузов. – 2-е изд., испр.- М.: Высш. шк., 2003.- 559с.

4. Жайлауов С. Физикалық химия. Алматы: Рауан,-1992.-251б.

5. Жанабаев Б., Өтелбаев Б. Физикалық химия. Алматы: Респ. Баспа,-1994.-236 б.

6. Қоқанбаев Ә.Қ. Физикалық химияның қысқаша курсы. Алматы: Білім,-1996.-223 б.

7. Товбин М.В. Физическая химия. Киев: Вища школа, 1975. - 488 с.

8. Танашева М.Р., Смагулова Д.А., Омаров Т.Т. Бейорганикалық химия. Сұрақтар мен жаттығулар. Алматы: Казак.ун-тi,2000. – 250c.

9. Задачи и упражнения по общей химии /Под ред. Н.В. Коровина.- М.: Высш.шк., 2006.- 325с.

10. Артеменко А.И., Тикунова И.В., Малеванный В.А. Справочное руководство по химии.- М.: Высш.шк., 2003.- 367с.

11.Глинка Н.А. Общая химия./ Под ред. А.И.Ермакова.- 28-е изд., перераб. И доп.- М.: Интеграл-Пресс, 2000.- 728 с.

12. Лидин Р.А., Молочко В.А., Андреева Л.А., Цветков А.А. Основы номенклатуры неорганических веществ.- М.: Химия, 1983.-112 с.

13. Любимова Н.Б. Вопросы и задачи по общей и неорганической химии.- М. Высш.шк., 1990. – 351 с.

14. Полторак О.М., Ковба Л.М. Физико-химические основы неорганической химии. Учеб. пособие. М.: Изд-во МГУ, 1984. - .284 с.

15. Мартыненко Л.И., Спицин В.И. Методические аспекты курса неорганической химии М.: Изд-во МГУ, 1983.- 185 с.

16. Химия и периодическая таблица / Под редакцией К. Сайто. - М.:Мир.-1982.- 320 с.

17. Рэмсден Э.Н. Начала современной химии / Под ред. В.И. Барановского.- Л.: Химия. ЛО, 1989.- 784с.

18. Танашева М.Р., Омаров Т.Т. Химия и технология соединений бора. Алматы: Казак.ун-тi,2000.- 189с.

19. Химическая энциклопедия. Т.1, Т.2, Т.3 / Гл.редактор И.Л. Кнунянц. М.: Советская энциклопедия, 1990.

20. Энциклопедический словарь./ Гл.редактор И.Л. Кнунянц. М.: Советская энциклопедия, 1983.- 790 с.

21. Касаткин А.Г. Основные процессы и аппараты химической технологии. М.: Госхимиздат, 1990. - 829 с.

22. Бояринов А.И и др. Методы оптимизации химической технологии.. М.:Химия,1975.

23. Гольштейн Р.Химическаяпереработканефти.М.: ИЛ,1961.

24. Кушелов В.И. Основы техники безопасности на предприятиях химической промышленности.М.: Химия,1977.

25. ВольфковичС.И.Общая химическая технология.М.,1959.т.2.

26. ТойбаевИ.К. Жұбанов К.А.Химиялықтехнологияныңнегіздері. Алматы: ҚазГУ, 1996.

27. Қайырбеков Ж.Қ., Жұбанов Қ.А., Əубакіров Е.А .Органикалық химия мен химиялық технологиядағы каталитикалы қпроцестер. Алматы: 2002.

28. Бесков В.С., Сафронов В.С. Общая химическая технология. –М.: Химия, 1999.

29. Беляева И.И. и др. Сборник задач по химической технологии. –М.: Просвещение,1982.

30. Т.Г Ахметов, Р.Т. Профирьева, Л.Г. Гайсин и др. Химическая технология неорганических веществ. – М.: Высшая школа, 2002. – 687 с.

31. А.П. Крешков. Основы аналитической химии. – М.: Химия, 1976. – 480 с.

32. Жантасов Қ. Т. Минералды шикізатты қазып алу және өңдеуге дайындау технологиясы.-Шымкент. -2009. – 152 б.

33. М.Бәкенов, Қ.Т.Отарбаев. Пайдалы қазбалардың геологиясы: Оқу құралы ҚазҰТУ 2002.

34. Позин М.Е. Технология минеральных солей. – Л.: Химия, 1974. В 2 ч. Часть І и ІІ. – 558 с.

35. К.Дей, Д. Сельбин. Теоретическая неорганическая химия. – М.: Издательства «Химия» 1976.

36. Шәріпова, Н.С.. Сирек элементтердің сапалық анализі.- Алматы, 1999 ж.