C) Апперцепция
D) Интеракция
E) Интерференция
*****
Толып жатқан объектілердің ішінен біреуін іріктеп қабылдау – қабылдау процесінің қай заңдылығына жатады
A) Қабылдаудың мағыналылығы
B) Қабылдаудың тұтастығы
C)& Қабылдаудың таңдамалылығы
D) Қабылдаудың тұрақтылығы
E) Структуралы қабылдау
*****
Сыртқы жағдайдың өзгеруіне қарамастан, заттардың кейбір қасиеттерінің бір қалыпты болып қабылдануы:
A) Структуралы қабылдау
B) Мағыналылығы
C)& Тұрақтылығы
D) Тұтастай қабылдау
E) Таңдамалылығы
*****
Түрлі себептерге байланысты шындықтағы объектілерді қате қабылдау
A) Галлюцинация
B)& Иллюзия
C) Апперцепция
D) Константтылығы
E) Тұрақтылығы
*****
Қабілет дегеніміз не
A) Біртіндеп өмір сатысында дамып, қалыптасып отыратын психикалық қасиет
B)& Іс-әрекеттің белгілі бір түрін ойдағыдай нәтижелі орындауда көрінетін адамның жеке қасиеті
C) Қоршаған ортаның әсерінен пайда болатын психикалық процесс
D) Өмірдің қай саласында болмасын жаңалық ашу
E) Адам санасының белгілі бір объектіге бағытталуы
*****
Нышан деген не
A)& Жүйке жүйесінің адамға туа берілетін анатомиялық-физиологиялық белгісі
B) Адамның белгілі бір әрекетпен айналысуға бетбұрысы, оған ерекше көңіл аудару, қабілеттің алғашқы белгісі
C) Адамның өз бейімділігі арқылы творчестволық іс істеу арқылы қалыптасқан қасиет
D) Іс әрекеттің қай түріне болмасын икемділіктің болуы
E) Адамның іс-әрекет үстінде дамып, қалыптасып отыратын психикалық ерекшелігі
*****
Нышанның ықпалымен қалыптасқан жеке адамның психикалық қасиеті не деп аталады
A) Талант
B) Дарындылық
C) Данышпандық
D) Бейімділік
E)& Қабілет
*****
Адамның ақыл-ойы мен іс-әрекетінің ең жоғарғы дәрежеге көтерілуі қабілеттіліктің қандай сатысы
A) Бейімділік
B) Дарындылық
C)& Данышпандық
D) Талант
E) Нышан
*****
Тұңғыш психологиялық лабораторияның негізін қалаған кім
A) Бехтерев
B) Фрейд
C)& Вундт
D) Выготский
E) Ушинский
*****
Сананы психологияның пәні ретінде қарастырмай, психиканы мінез-құлық актілерімен байланыстырған психологияның бағыты:
A)& Бихевиоризм
B) Гештальтпсихология
C) Когнитивтік психология
D) Ассоциативтік психология
E) Салыстырмалы психология
*****
Емдік дәрілердің адамның психикалық жағдайына ықпалын анықтайтын психология саласы
A) Психотерапия
B)& Фармакопсихология
C) Нейропсихология
D) Тифлопсихология
E) Патопсихология
*****
Динамикалық стереотип деген не
A) Қозудың да, тежелудің де белгілі орталықтарда тұрақтап қалмай, көршілес орталықтарға таралуы
B)& Үнемі қайталанып отыратын тітіркендіргіштерге организмнің төселуін және соның нәтижесінде ми қабығында қозу мен тежелу процесінің жасалуы
C) Қозу болмаса тежелудің көршілес орталықтарда солғындап, мүлдем сөніп, өздерінің іздеген орталықтарында орналасуы
D) Ми қабығының белгілі алабында қозу процесі туса, басқа орталықтарда тежелудің пайда болуы
E) Сыртқы және ішкі тітіркендіргіштерге жауап ретінде организмнің қайтарған жауабы
*****
Адам мінезінің даралық ерекшелік екендігін ғылым тарихында тұңғыш рет сипаттап жазған ғалым кім
A) Лабрюйер /ХVІІІ ғасыр/
B) Г.Бен /ХІХ ғасыр/
C)& Грек философы Теофраст /б.з.д. ІV-ІІІ ғғ./
D) Т.Рибо
E) В.Вундт
*****
Данышпандық қасиет қалай қалыптасады
A)& Адамның ақыл-ойы мен іс-әрекетінің ең жоғары дәрежеге көтерілуі
B) Адамның белгілі бір іске деген айрықша қабілеттілігі
C) Адамның нақты бір істі нәтижелі орындауға қабілетінің біршама жағымды қасиеттерінің өзара байланысуы түрде үндесуі
D) Адамның даралық психологиялық қасиеті
E) Қабілеттің физиологиялық негізі
*****
Дүниені танып-білудегі бейнелеу процесінің алғашқы баспалдағы қалай аталады
A) Қабылдау
B) Ес
C) Ойлау
D)& Түйсіну
E) Қиял
*****
«Дальтонизм» деген ұғымның мәні:
A)& Кейбір адамдардың көзінің түстерді айыра алмау кемістігі
B) Затты айқын көру үшін көзімізді бір нүктеге бағыттау
C) Бір түстің екінші түстен өзіндік ерекшелігін көрсететін сапасы
D) Заттардың түстерін айқын ажырата алу қасиеті
E) Спектрлі түстерді дәлме-дәл ажырата алу
*****
Адамның есту түйсіну мүшесі /рецепторы/ І секунд ішінде шамамен қанша герцке дейін ауа толқынын түйсіне алады
A) 10.000-нан 15.000 герцке дейін
B) 15.000-нан 16.000 герцке дейін
C)& 12-16 герцтен 16.000-22 000 герцке дейін
D) 22.000-нан 23.000 герцке дейін
E) 23.000-нан 25.000 герцке дейін
*****
А.А. Ухтомский зейіннің психофизиологиялық негізін не арқылы түсіндірді
A)& Доминанта
B) «Ақ дақ» теориясы
C) Анализатор
D) Иллюзия
E) Оптималдық қозу ошағы
*****
Адам мәселені
шеше отырып, өзінде бар көрнекі бейнелерді пайдалануы ойлаудың қай түрінің мазмұны болып шығады
A) Практикалық ойлау
B) Теориялық ойлау
C)& Нақты-бейнелік
D) Ой қорытындысы
E) Ұғым
*****
Қазіргі сәтте сезім мүшелеріне әсері жоқ, бұрын қабылданған заттар, құбылыстар, шындық фактілер мен бейнелердің адамда сақталуы қалай аталады
A) Ұғымдар
B)& Елестер
C) Пікір
D) Құбылыстар
E) Болжамдар
*****
Зейіннің физиологиялық негізін доминант теориясымен түсіндірген кім
A) Б.Ананьев
B) С.Л.Рубинштейн
C)& А.А.Ухтомский
D) А.А.Люблинская
E) И.П.Павлов
*****
Доминанта деген не
A) Тітіркендіргіштердің ішінде біреуі миға көбірек әсер етіп, мидың бір алабын қаттырақ, күштірек қоздыруы
B) Адамға әсер етуші көп қоздырғыштардың арасындағы күрес
C)& Мидағы күшті қозу алабының қалған алаптағы әлсіз қозу процестерін тартып алуы
D) Миға әсер етуші қоздырғыштардың қарама-қарсылығы
E) Қозу мен тежелу процестерінің орын ауысуы
*****
Зейіннің бірде әлсіздене, бірде күшейіп тұратын табиғи қасиеті қалай аталады
A)& Зейіннің толқуы
B) Зейіннің алаңдауы
C) Зейіннің тұрақтылығы
D) Зейіннің бөлінуі
E) Зейіннің көлемі
*****
Диссонанс дыбыстар деген не
A)& Жағымсыз дыбыстар
B) Инфродыбыстар
C) Ультрадыбыстар
D) Жағымды дыбыстар
E) Шулы дыбыстар
*****
Қабылдау процесіндегі байқау деген не
A) Жаңа фактілерді білуге құмарлық
B) Адамның өмір сүрген ортасына, тәлім-тәрбиесіне, кәсібіне байланысты қасиет
C)& Объектіні белгілі мақсатпен әдейілеп қабылдау
D) Көпшілік байқамаған нәрсені, сапаны, ерекшелікті ажырату
E) Заттарды өзгертпей қабылдау
*****
Ес процесінің негізі болып табылатын байланыстар психологияда қалай аталады
A) Мнемоника
B)& Ассоциация
C) Амнезия
D) Ременисценция
E) Гипотеза
*****
Ешбір жаңылмай, ойдың тәртібін бұзбай, мағыналы түрде айта білу қабілеті естің даралық айырмашылықтарының қайсысына жатады
A) Естің беріктігі
B) Естің даярлығы
C)& Естің дәлдігі
D) Естің ұзақтығы
E) Естің шапшаңдығы
*****
Анологиялық ой қорытындысының мәні:
A) Жекеден жалпыға қарай ой қорытындысының жасалуы
B)& Ұқсастық бойынша ой қорытындысын жасау
C) Жалпыдан жекеге қарай жүретін ой қорытындысы
D) Ой арқылы түрлі заттар мен құбылыстардың мәнді жақтарын жеке бөліктерге бөлу
E) Ойдың орамдылығы
*****
Тілімізде сирек қолданылатын, мағынасына түсінгенімен күн сайын айтылмайтын сөздер:
A) Актив сөйлеу
B) Ішкі сөйлеу
C)& Пассив сөйлеу
D) Сыртқы сөйлеу
E) Жазбаша сөйлеу
*****
Адамға күш беріп, әрекетке ұмтылдыратын, көтеріңкі сезімдер қалай аталады
A) Астеникалық
B) Стресс
C) Аффект
D)& Стеникалық
E) Дистресс
*****
Адамның өз мінез-құлқын меңгере алу қабілеті психологияда не деп аталады
A)& Ерік
B) Мінез
C) Белсенділік
D) Ұстамдылық
E) Тұрақтылық
*****
Мінездегі негативизм ұғымының мәнін анықта:
A) Мақсатқа талпынғандық
B) Дербестілік, жинақылық
C)& Қыңырлық, ұстамсыздық, қырсықтық
D) Тәртіптілік
E) Тоқтамға келгіштік
*****
Адам мен хайуанаттар психикасын салыстыра отырып зерттейтін, ерекшеліктерін ажырататын психология ғылымының саласын анықта:
A) Әлеуметтік психология
B) Медициналық психология
C)& Салыстырмалы психология
D) Сот психологиясы
E) Зоопсихология
*****
Қарым-қатынастың коммуникативті жағы
A) Өзара әсер ету
B)& Ақпарат алмасу
C) Бір-бірін бағалау
D) Өзара әрекеттесу
E) Қабылдау
*****
Адамның басынан кешкен сезімдерін есінде ұстап, керек кезінде қайта жаңғыртуы естің қай түріне жатады
A) Қимылдық ес
B) Сөздік ес
C)& Эмоциялық ес
D) Бейнелік ес
E) Эйдетикалық ес
*****
Зейінді бір объектіден екінші объектіге әдейі ауыстыру – зейіннің қай қасиетінің мазмұны:
A) Зейіннің бөлінуі
B) Зейіннің шоғырлануы
C) Зейіннің тұрақтылығы
D)& Зейіннің аударылуы
E) Зейіннің көлемі
*****
Адамның өз ерік-жігерін билей алу қасиеті ерік әрекетінің қай қасиеті
A) Табандылық
B) Дербестік
C)& Ұстамдылық
D) Батылдық
E) Тоқтамға келгіштік
*****
Қазіргі психологиялық зерттеулерде қай әдіс негізгі және маңыздырақ деп саналады
A) Генетикалық
B) Референтометрия
C)& Эксперимент
D) Тест
E) Генетикалық
*****
Әртүрлі деректер негізінде объектілер мен құбылыстардың байланысы, олардың себебі туралы қорытынды жасау ғылымда қалай аталады
A) Афазия
B) Синестезия
C)& Гипотеза
D) Мнемоника
E) Сенсибилизация
*****
Болмыстағы нәрселер мен құбылыстардың жалпы мәнді және өзіндік белгі- қасиеттерін бейнелейтін ойлау формасы:
A)& Ұғым
B) Ой қорытындысы
C) Пікір
D) Талдау
E) Жалпылау
*****
Сөздік қарым-қатынас жолдарымен мәліметтің тікелей немесе жанама түрде алынуын қамтамасыз ететін психология әдісінің бірі:
A) Бақылау
B) Анкета
C)& Әңгіме
D) Тест
E) Эксперимент
*****
Пікір деген не
A)& Адам белгілі бір зат туралы өзінің ойын айтады, олардың өзара байланысын және оған өзінің қатынасын білдіреді
B) Шындық дүниедегі заттар мен құбылыстардың жалпы және мәнді сипаттарын бейнелейді
C) Болмыстағы нәрселер мен құбылыстардың жалпы мәнді және өзіндік белгі қасиеттерін бейнелейді
D) Ой қорытындысының жекеден жалпыға қарай дамып отыратын түрі
E) Ой қорытындысының жалпыдан жекеге қарай дамып отыратын түрі
*****
Ойдың ұшқырлығы дегенді қалай түсінесің
A)& Адамның мәселені шешеуде басқа біреудің әдісін қайталамай өз бетінше шешуге тырысуы
B) Ойдың асығыстық түрі
C) Ойдың тарлығы
D) Адам еркін ойлайды, мәселені екі әдіспен, үйреншікті жолмен шешпейді
E) Ойдың үздіксіз дамып отыруы
*****
Интеллектуалдық сезім:
A) Қоғамдық өмірдің талабына сәйкес адам мінез-құлқынан жиі көрінетін сезім
B)& Адамның тану процестерімен, ақыл-ой әрекетімен тығыз байланысты сезім
C) Адамның шындықтағы қандай да болмасын әсемдікті сезінуі
D) Адамды жағымсыз іс-әрекеттен тоқтатып отыратын күшті сезім
E) Қоғамның тарихи дамуында пайда болған сезімдер
*****
Логикалық есте қалдыру:
A) Бұрынғы қабылдау арқылы алынған бейнелерді форма және мағына жағынан ешбір өзгеріссіз, дәлме-дәл келуін көздейді
B) Елестердің, ұғымдардың адам жүйесінде қайтадан жаңғыртылуы
C)& Есте қалдырылатын материалдың мазмұнын, мағынасын, олардың өзара бір-бірімен себеп-салдарлық байланыстарын есте қалдыру
D) Әсер етуші заттар мен нәрселердің бейнелерін қайтадан еске түсіру
E) Алға мақсат қоймай, сәтті ететін тәсіл қолданбай есте қалдыру
*****
Қабылдаудың таңдамалылығы:
A) Сыртқы жағдайдың өзгеруіне қарамастан заттар сол күйінде, өз қалпында қабылдануы
B) Көпшілік көрмеген нәрсені, сапаны, ерекшеліктерді бақылап, оларды ажыратып отыруы
C)& Толып жатқан объектілердің бірін таңдап алу
D) Белгілі мақсат қойып, объектіні әдейі қабылдау
E) Қате, жаңсақ қабылдау
*****
Төменде келтірілген жағдайлардың қайсысы ырықсыз зейіннің пайда болуына себеп болады
A) Іс-әрекетті бастау, соған байланысты пайда болатын қызығу
B)& Күшті тітіркендіргіштер, заттар мен құбылыстардың жаңалығы
C) Міндеттің қойылуы
D) Алдына қойылған міндетті шешу барысында объектіге қызығу
E) Мақсатқа бағытталу
*****
Адамды жаулап алатын және оны игеретін күшті, тұрақты сезім
A) Көңіл-күй
B) Сезім
C)& Құмарлық
D) Аффект
E) Фрустрация
*****
Индукциялық ой қорытындысы деген не
A) Заттар мен құбылыстар туралы ой
B)& Жекеден жалпыға қарай жасалатын ой қорытындысы
C) Жалпыдан жекеге қарай жасалатын ой қорытындысы
D) Объектілер мен болмыстың айырмашылығын табу тәсілі
E) Ұқсастық бойынша ой қорытындысын жасау
*****
Төменде келтірілген сипаттамалардың қайсысы дарындылықты сипаттайды
A) Адамның нақты бір істі нәтижелі орындаудағы қабілетінің біршама жағымды қасиеттерінің өзара байланысты үндесуі
B)& Адамның жалпы және арнайы қабілеттерінің жинақталып, ерекше нәтижелерге қол жеткізуі
C) Нышанның ықпалымен қалыптасқан түрі
D) Ақыл-ойы мен іс-әрекетінің жоғары дәрежеге көтерілуі
E) теориялық және практикалық мәселелерді шешеіп, жаңалық ашу қасиеті
*****
Жеке адамның психикалық қасиеттері:
A) Сезім, ерік
B)& Мінез, қабілет
C) Зейін
D) Қабылдау, түйсіну
E) Сана, психика
*****
Эстетикалық сезімдер дегеніміз:
A)& Адамның шындықтағы қандай болмасын бір сұлулықты сезінуі
B) Адамның тану процестерімен, ақыл-ой әрекетімен тығыз байланысты сезімдер
C) Адамның ойы мен әрекетінің негізгі бағытына із қалдыратын терең тұрақты эмоция
D) Махаббат сезімі
E) Қоғамның тарихи дамуында пайда болған сезімдер
*****
Түйсік заңдылықтарын анықта:
A) Апперцепция, аккомодация
B) Иллюзия, галлюцинация
C) Реминисценция, конфабуляция
D)& Адаптация, синестезия, сенсибилизация
E) Мнемоника
*****
Төменде келтірілген жағдайлардың қайсысы үйреншікті зейіннің пайда болу шартын көрсетеді
A) Іс-әрекетті бастау мен осыған байланысты пайда болатын қызығу
B) Тітіркендіргіштің күшті, контрастық не болмаса мәнді әсері және эмоциялық баға беруді тудыру
C)& Басында ерікті, соңынан табиғидай сіңісті болып кетуі
D) Бақылампаздыққа негізделген
E) Адамның еркімен істелінетін зейін күші
*****
Көзделген мақсатқа бағытталған тікелей өмірдегі психиканың әр түрлі сыртқы көріністерін қабылдау әдісі
A) Тест
B) Интервью
C)& Бақылау
D) Эксперимент
E) Анкета
*****
Инстинкті құмарлықтарды жеке тұлғаның белсенділігінің қайнар көзі деп танитын және сананың рөлін жете бағаламаған психологиядағы бағыт:
A) Бихевиоризм
B)& Фрейдизм
C) Гештальт
D) Когнитивті
E) Интроспекция
*****
Астеникалық сезімді анықта:
A) Адамға күш беріп, әрекетке ұмтылдыратын көтеріңкі сезім
B)& Адамның көңіл-күйіне ұнамсыз немесе теріс әсер ететін сезім
C) Адамның белсенді іс-әрекетін оятатын сезім
D) Адамның ақыл-ой әрекетімен байланысты сезім
E) Бұрқ етіп пайда болатын қуатты сезім
*****
Эксперимент әдісі:
A) Белгілі жоспар бойынша жүйелі түрде зерттелуші адамның психикалық ерекшеліктерін қадағалау
B) Психикалық құбылысқа байланысты аймақтық себептер мен жағдайларды зерттеу
C)& Қызықтыратын психикалық құбылысты тудыратын жағдайларды арнаулы кабинетте зерттеуші өзі жасайды
D) Мақсатты бақылау жүргізу
E) Бақыланып отырған адамның зерттеушіге берген жауаптарына құралады
*****
Төмендегі ой қорытындыларының қайсысы дедукциялық ой қорытындысының сипаттамасы
A) Жекеден жалпыға қарай жасалатын ой қорытындысы
B) Ұқсастық бойынша ой қорытындыларын жасау
C)& Жалпыдан жекеге қарай жүретін ой қорытындысы
D) Тереңдігі бойынша ой қорытындыларын жасау
E) Жеке бөлшектен тұтас объектіні құрастыру
*****
Төмендегі психологиялық зерттеу әдістерінің ішінен социометрияны анықта:
A) Шындықтағы заттар мен құбылыстарды білуге арналған әдіс
B)& Топтағы қарым-қатынасты, үлкен-кіші топтарды анықтауға арналған әдіс
C) Адамның тәжірибесін, білімін, іс-әрекет дәрежесін анықтайтын әдіс
D) Жеке адамның ерекшелігін зерттеуге арналған әдістер
E) Өмірбаянын зерттеу әдісі
*****
Зейіннің аударылуы деген не
A) Бір уақыттың ішінде оның қамтитын объектілерінің саны
B) Бір объектіге бағытталып, ұзақ уақыт бойы шоғырлануы
C)& Бір объектіден екінші объектіге назар аударылуы
D) Адам санасының белгілі бір затқа бағыттала тұрақталуы
E) Бөгде тітіркендіргіштерге елеңдей беруі
*****
Көрсетілген әдістердің қайсысы қосымша әдістерге жатады
A) Бақылау
B) Лабораториялық эксперимент
C)& Анкета әдісі, тест әдісі
D) Табиғи эксперимент
E) Жаппай және ішінара бақылау
*****
Зейіннің тұрақтылығы дегеніміз не
A) Зейіннің бір объектіден екінші объектіге әдейілеп көшуін айтамыз
B)& Бір объектіге бағытталып, ұзақ шоғырлануы
C) Бір мезгілде бірнеше объектіні қамтуы
D) Адам санасының бір объектіге бағытталуы
E) Адамның кез-келген тітіркендіргіштерге алаңдауы
*****
Диалогтық сөйлеу дегеніміз:
A) Тілдік материалдар негізінде дауыстамай-ақ сөйлей алушылық
B) Бір адамның сөзі, яғни баяндамашының сөзі
C)& Екі немесе одан да көп адамдардың тілдесуі
D) Ұжымдағы мәселені талдау
E) Өз ойын жазба түрінде беру
*****
Сөздік белгілер жүйесі
A) Ес
B) Ойлау
C) Қабылдау
D)& Тіл
E) Зейін
*****
Тұтастай қабылдау дегеніміз не
A) Толып жатқан объектілердің бірін таңдап алу
B) Қабылданған объектінің мән-жайы сөзбен беріледі
C)& Заттардың сыртқы түріне қарай бөлшектеніп, ажыратылып тұрғанына қарамастан тұтастай қабылдануы
D) Сыртқы жағдайдың өзгеруіне қарамастан заттар сол күйінде, өз қалпында қабылдануы
E) Қате қабылдау
*****
Ырықсыз қиялдың жасалу жолы:
A) Адамның алдына саналы түрде мақсат қоя отырып, әдейі образдар жасауы және қажетті бейнелер тудыруы
B)& Адамның алдына мақсат қоймай-ақ, елестердің өздігінен туындауы
C) Жаңа, тың бейнелер жасау
D) Бұрынғы қабылданған процестерді болмыстағы шындықпен жақындатады
E) Адамның білім деңгейі мен өмір тәжірибесіне негізделген
*****
Стресс теориясын жасауға үлес қосқан ғалым