Қолданбалы программалақ жасақтар – белгілі бір мамандық салалсында нақты есептер шығара алатын программалар жиыны. Олар белгілі бір мақсатта пайдаланатын және әмбебаб болып екіге бөлінеді.

Әртүрлі информацияларды өндай алатын әмбебаб программалық жабдықтар мынадай түрлерге жіктеледі:

• 
  текст редакторлары;
  
• 
  графиклық редакторлар;
  
• 
  электрондық кестелер;
  
• 
  оқыту және ойнау программалары
  
• 
  информациялық жүйелер.
  

Дербес компьютердің құрылысы

ДК әмбебап техникалық жүйе. Оның конфигурациясын қажетінше өзгертуге болады. Оның негізгі конфигурациясы: жүйелік блок, монитор, клавиатура, маус.

Жүйелік блок негізгі болып есептеледі. Оның ішіндегі құрылғылар ішкі, ал сырттан қосылған құрылғылар сыртқы деп аталады. Сыртқы қосымша құрылғылар перефириялық деп аталады.

Дербес компьютердің негізгі құрылғылары:

1. 
   Процессор
   
2. 
   Жады
   
3. 
   Енгізу құрылғылары
   
4. 
   Шығару құрылғылары
   

Процессор – барлық есептеулер жүргізетін компьютердің негізгі микросхемасы. Процессор ұяшықтардан тұрады. Онда мәліметтер сақталады және өңделеді. Процессордың ішкі ұяшықтары регистр деп аталады.

Процессордің негізгі параметрлері:

• 
  Разрядтілігі – 1 такт ішінде өз регистрлерінде қанша байт мәліметтерді өңдей алатынын көрсетеді.
  
• 
  Процессордің такт жиілігі жоғары болса, ол көп коммандаларды орындайды, және өнімділігі сонша жоғары болады.
  
• 
  Кэш жады размері. Кэш жады процессор мен жедел жад арасында дәнекерлік роль атқарады. Процессорге мәліметтер қажет болғанда ол алдымен кэш жадыға сұраныс жібереді. Егер онда керекті мәліметтер болмаса, жедел жадыға сұраныс жібереді. Жедел жадыдан мәліметтерді қабылдағанда процессор оларды кэш жадыға кіргізеді.
  

Жады – мәліметтерді, программаларды сақтауға арналған құрлғы.

Ол Ішкі және Сыртқы болып екіге бөлінеді.

CMOS жадысы. CMOS микросх/сы иілгіш және қатты диск, процессо және басқа да аналық платаның құрылғылары туралы мәліметтерді сақтайды. Жүйелік сағат көрсеткіші сонда сақталады.

Енгізу құрылғылары – мәліметтерді сыртқы ортадан комп/ге енгізу үшін қолданады. (Маус, трекбол, пенмаус, джойстик, дигитайзер- графикалық планшет, цифрлік фотокамера, сканер, микрофон, негізгісі пернетақта.)

Шығару құрылғылары – К/ң жұмыс нәтижесін адамға жеткізеді. (Принтер, колонкалар, негізгісі монитор.)

Монитор - басты шығару құрылғысы. Оның параметрлері: типі, размері, бейненің регенирациялау жиілілігі, қорғаныс классы.


Процессордың машиналық коды.

Процессорге шиналары арқылы арқылы келетін коммандалар негізінде электр сигналдар болып табылады. Бірақ оларды сандар ретінде, яғни нольдер мен бірлер жиыны ретінде қарастыруға болады. Әр-түрлі коммандаларға әр-түрлі сандар сәйкес келеді. Сондықтан программа өзі сандар тізбегін ұсынады. Ол