Әйләнә-тирә дөнья фәне буенча эш программасы

(атнага 2 сәг., барысы 70 сәг.)


Әйләнә- тирә дөнья буенча тематик планлаштыруга аңлатма язуы

Әйләнә-тирә дөнья буенча тематик планлаштыру (3 нче сыйныф) 2004 елгы дәүләт стандартының Федераль компоненты таләпләренә туры китереп һәм түбәндәге дәреслеккә нигезләнеп төзелде: Плешаков А.А. Әйләнә-тирә дөнья. 3 нче сыйныф.-Казан.”Мәгариф” нәшрияты.Москва.”Просвещение” 2009

Тематик планлаштыру атнага 2 дәрес исәбеннән уку елына 70 сәгать укытыла.


Тематик планлаштыруны тормышка ашыруның максат һәм бурычлары:


-күзәтү,анализлау, гомумиләштерү,әйләнә-тирә мохитны тасвирлау,фикер алышу,иҗади мәсьәләләр чишүне үстерү;

-әйләнә-тирә дөньядагы табигый һәм социаль үзгәрешләрне,кеше һәм кешенең табигатьтәге һәм җәмгыятьтәге урыны турында белемнәр бирү;

-әйләнә-тирә дөньяга позитив эмоциональ сакчыл караш; экологик һәм рухи культура ;патриотик хис тәрбияләү;

-табигатьтә һәм җәмгыятьтә иҗади эшчәнлек формалаштыру; сәламәтлекне саклау һәм ныгыту.

Башлангыч сыйныф укучыларының планлаштырылган күрсәткече:


-әйләнә-тирә объектларны күзәтү, аларны телдән тасвирлау, алган күзәтү нәтиҗәләрен чагыштыру (тәҗрибә)

-аерым объектларның үзлекләрен чагыштыру ярдәмендә ачыклау;

-тиешле прибор һәм инструментлар кулланып төрле юллар белән гади тәҗрибәләр үткәрү;

-өйрәнелгән объектларның үзлекләрен тасвирлау максатыннан гади модельләр белән эшләү;

- фәнни популяр һәм дәреслек текстлары белән эшләү.


Программа буенча кулланылган әдәбият:


А.А.Плешаков, Әйләнә-тирә дөнья:3 нче сыйныф өчен дәреслек, ике кисәктә, Казан.”Мәгариф” нәшрияты. Москва.”Просвещение” 2009

А.А.Плешаков, Әйләнә-тирә дөнья: 3нче сыйныф өчен эш дәфтәре, ике кисәктә, Казан.”Мәгариф” нәшрияты. Москва.”Просвещение” 2009

А.А.Плешаков ,Дәреслеккә методик кулланма, В.П. Александрова, С. А. Борисова, “Просвещение”2006

Авторлык программасының эчтәлеге башлангыч белем бирү турындагы дәүләт стандартының федераль компоненты таләпләренә тулысынча туры килә.


Еллык сәг. саны - 70

Атналык сәг. саны - 2

I чирек - 18 сәг.

II чирек - 14 сәг.

III чирек - 20 сәг.

IV чирек - 18 сәг.

№

Программа бүлеге-ң исеме

Дәрес темасы

Сәг. са ны

Дәрес тибы

Укучыларның эшчәнлегенә характеристика яки укыту эшчәнлеге

Материалны үзләштерүнең планлаштырылган нәтиҗәләре

Контроль-лек итү тө-ре

Өй эше

Үт- кә-рү ва-кыты

План.

Факт.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1

Нәрсә ул әйләнә-тирә дөнья?

Техника куркынычсызлыгы һәм хезмәтне саклау буенча инструктаж.Табигатьтәге күптөрлелек.

1

Катнаш

Табигать һәм җәмгыять.Кеше- табигатьнең бер өлеше һәм җәмгыять члены. Дөньяны танып-белү юллары:күзәтү,тәҗрибә-ләр, үлчәү, әзер модельләр белән эшләү, укытучы ярдәмендә һәм мөстәкыйль рәвештә авыр булмаган модельләр төзү.

Укучылар белергә һәм аңларга тиеш: -безнең планета исемен, туган ил һәм аның башкаласын, үзе яшәгән регионын, туган шәһәрен(авылын). -Россия дәүләтенең символикасын.

Фронталь; инди-виду-аль

4-6 бит.,4-5 биттәге рәсемгә карап бирем уйларга

2

Кеше. Танып белү баскычлары.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Фронталь; инди-виду-аль

10-15 бит.,эш дәфтәрендәге уеннарны уйнарга

3

Җәмгыять.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Фронталь;

16-21 бит.,үз гаиләң турында хикәя төзергә

4

Дөнья экологлар күзлегеннән караганда.

1

Катнаш

Укучылар хәзерге заман җәмгыятенең һәм табигатенең экологик проблемаларын белергә һәм аңларга тиеш.

Фронталь; инди-виду-аль

22-26 бит.,,китапха-нәдән экология турында китап сайлап алырга

5

Табигать

Табигатькә куркыныч яный! Табигатьне саклау.

1

Катнаш

Әйләнә-тирә дөньяда матдәләрнең күптөрлелеге: каты,сыек, газсыман.Тоз , шикәр каты матдәләр мисалында.Һава- газсыман матдәләр катнашмасы, аның җиңел беленә торган үзлекләре( күренми, исе юк,оча торган, җиңел кысыла составында кислород булганга,яну өчен шарт булып тора.Кешегә , үсемлекләргә,хайваннарга һаваның әһәмияте.

Укучылар әйләнә-тирә мохиттә (юлларда, сулыкларда, мәктәптә) төп тәртип кагыйдәләрен белергә һәм аңларга тиеш.Укучылар алган белем һәм күнекмәләрен практик эшчәнлектә һәм көндәлек тормыш тәҗрибәсен куллана белергә тиеш.

Фронталь; инди-виду-аль

27-32 бит.,үз төбәгеңдәге тыюлыкларны,милли паркларны белеп килергә

6

Җисемнәр, кисәкчекләр, матдәләр.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Фронталь;

34-38 бит. Экскурсия (танышу максатыннан)

7

Матдәләрнең төре.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Фронталь;

39-43 бит.,43 нче биттәге 2 нче бирем

8

Һава һәм аны саклау.Һаваның составы һәм үзлекләре.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Укучылар һаваның төп үзлекләрен белергә һәм аңларга тиеш.

Фронталь; инди-виду-аль

44-48 бит.,”Великан на поляне”дигән китаптан хикәя укырга

9

Су һәм тереклек.

1

Катнаш

Су һәм аның җиңел беленә торган үзлекләре(агучан, төсе һәм исе булмау,төрле савытларның формасын ала).Суның табигатьтә таралуы, тере организмнарга әһәмияте. Суның өч төрле халәте.

Укучылар аңларга ,белергә тиеш: -суның төп үзлекләрен; -тере организмнарның яшәве өчен төп шартлар.Алган белемнәрен һәм күнекмәләрен көндәлек тормышта куллана белергә тиеш.

Фронталь; инди-виду-аль

49-52 бит.

10

Суның әверелеше һәм әйләнеше.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Фронталь; инди-виду-аль

53-56 бит., әвәләп табигатьтә су әйләнеше схемасын ясарга

11

Суны саклагыз!

1

Катнаш

Фронталь; инди-виду-аль(тест)

57-61 бит., авылыгызда суны саклау буенча нинди эшләр алып барылганын язып килергә

12

Ташлар ничек җимерелә?

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Җир өслегенең формалары

Укучылар тере һәм терек булмаган табигатьтәге вакытлы үзгәрешләрне үзләренең көндәлек тормышларында һәм практик эшчәнлекләрендә куллана белергә тиешләр.Кешенең табигатькә йогынтысын, табигатьне саклау кагыйдәләрен белергә, аны саклауда өлеш кертергә тиеш.

Фронталь; инди-виду-аль

62-64 бит., 64 нче биттәге 2 бирем

13

Туфрак нәрсә ул?

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Туфрак, аның тере табигать өчен әһәмияте.

Фронталь; инди-виду-аль

65-69 бит. Туфрак, аның тере табигать өчен әһәмияте. Туфракның составы, уңдырышлы-лыгы

14

Үсемлекләрнең күптөрлелеге

1

Катнаш

Үсемлекләр, аларның күптөрлелеге.Табигатьтә һәм кеше тормышында үсемлекләрнең роле ,кешенең үсемлекләргә сакчыл карашы.

Укучылар белергә тиеш: -төрле группаларга караган үсемлекләргә, хайваннарга мисаллар китерә белергә( 2-3); -аның тышкы формасын һәм яшәү рәвешен ачарга;

Фронталь; инди-виду-аль

71-75 бит.,75 нче биттәге 2 нче бирем.

15

Кояш, үсемлекләр һәм Сезнең белән без.

1

Катнаш

76-79 бит.,79 нчы биттәге 2 нче бирем(фантастик хикәя төзергә)

16

Үсемлекләрнең үрчүе һәм үсеше.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Үсемлекләрнең тереклеге өчен шартлар (яктылык, җылылык, һава, су).

Укучылар белергә тиеш: -үсемлекләрне үстерүдә алган белем һәм күнекмәләрне куллана белү; -төрле табигать объектларынның билгеләрен( төс, форма, чагыштыру размеры).

Фронталь; инди-виду-аль

80-83 бит.,83 нче биттәге 3 нче бирем(хикәя язарга)

17

Үсемлекләрне саклау.

1

Катнаш

Табигатьтә һәм кеше тормышында үсемлекләрнең роле, кешенең үсемлекләргә сакчыл карашы.

84-87 бит.хикәя “Үсемлекләр-не саклагыз! “

18

Хайваннарның Күптөрлелеге.

1

Катнаш

Хайваннар. Аларның төрлелеге. Хайваннар тормышы өчен шартлар ( һава, су, җылылык, азык). Бөҗәкләр, балыклар, кошлар, җәнлекләр. Төп билгеләренә карап хайваннарны төрле группаларга бүлү; тышкы төзелешләренә карап җиңел аеру ( кошларда канат, җәнлекләрдә йон). Төрле җәнлекләрнең туклану үзенчәлекләре, үрчүләре. Кешеләр тормышында хайваннарның роле. Кешеләрнең хайваннарга карата сакчыл карашы.

Укучылар белергә / аңларга тиешләр терек оргамизмнар яшәү өчен кирәк булган гомуми шартлар.

Фронталь; инди-виду-аль

89-95 бит. Хайваннар-ның төре буенча чыгыш

19

Кем нәрсә ашый? Туклану чылбыры.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

96-98 бит Туклану чылбырының моделен ясарга

20

Күзгә күренми торган челтәр һәм күренмәс пирамида.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Укучылар белергә / аңларга тиешләр терек оргамизмнар яшәү өчен кирәк булган гомуми шартлар. Алган белем һәм күнекмәләрне практикада һәм көндәлек тормышта куллана һәм туган як, туган ил турында өстәмә мәгълүмат тупларга.

Фронталь; инди-виду-аль

100-104 бит. Чыршы урманы өчен туклану челтәре схемасын төзергә

21

Хайваннарның үрчүе һәм үсеше.

1

105-107 бит. Үзеңне аеруча кызыксындырган хайванның үсешен күрсәткән модель ясарга

22

Кошлар һәм җәнлекләр.

1

Катнаш

108-111 бит., “Хайваннар-ны саклагыз!”хи-кәя төзергә.

23

Хайваннарны саклау.

1

Катнаш

Кешеләр тормышында хайваннарның роле. Кешеләрнең хайваннарга карата сакчыл карашы.

Укучылар алган белемнәрен һәм күнекмәләрен хайваннарны караганда куллана белергә тиешләр

Фронталь; инди-виду-аль

112-116 бит. Кызыл китапка кертелгән берәр хайван турында чыгыш

24

Гөмбәләр патшалыгында.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Гөмбәләр: төзелеш үзенчәлекләре, үсүләре, үрчүләре; ашарга яраклы һәм ашарга яраксыз гөмбәләр, гөмбәләрнең төрлелеге.

Укучылар алган белем һәм күнекмәләрен тормыш тәҗрибәсен баету өчен, үз-үзеңне тоту, табигатьне саклау кагыйдәләрен куллана белергә тиешләр

118-123 бит. Бер гөмбә турында сөйләргә

25

Җирдәге тормышның әйләнеше.

1

Табигатьтә һәм кешеләр тормышында үсемлекләрнең роле; кешеләрнең үсемлекләргә карата сакчыл карашы. Табигатьтә һәм кешеләр тормышында хайваннарның роле; кешеләрнең хайваннарга карата сакчыл карашы.

Укучылар алган белемнәрен һәм күнекмәләрен үсемлекләрне һәм хайваннарны караганда куллана белергә тиеш.

Фронталь; инди-виду-аль

124-126 бит. Тереклек әйләнешен күрсәтүче модель уйларга һәм ясарга.

26

Без һәм безнең сәламәтлек

Кеше организмы.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Кеше гәүдәсенең төзелешен гомуми күзаллау. Органнар системасы(ашкайнату, сулыш, йөрәк-кан тамырлары, бүлеп чыгару, нерв системасы, терәк-хәрәкәт системасы), организмны яшәтү өчен аларның әһәмияте.Органнар системасының гигиенасы.

Сәламәтлекне ныгыту һәм саклау кагыйдәләрен укучылар белергә/аңларга тиешләр

Фронталь; инди-виду-аль

128- 130 бит.

27

Сизү органнары.

1

Катнаш

Укучылар алган белем һәм күнекмәләрен тормыш тәҗрибәсен баету өчен куллана белергә тиешләр

Фронталь

132-135 бит. Тире турында чыгыш

28

Организмның саклану чаралары.

1

Катнаш

Фронталь; индивидуаль

136-139 бит.

29

Гәүдә торышы һәм хәрәкәт.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Сәламәтлекне ныгыту һәм саклау кагыйдәләрен укучылар белергә/аңларга тиешләр

Фронталь

140-143 бит. Күнегүләр комплексы уйларга

30

Безнең туклануыбыз.

1

Катнаш

Органнар ситемасы,органнар эшчәнлегендә аларның роле

Укучылар белергә/аңларга тиешләр: - сәламәтлекне ныгыту һәм саклау кагыйдәләрен; - сәламәтлекне ныгытуда һәм саклауда алган белемнәрне һәм өйрәнгән кагыйдәләрне куллану

Фронталь; инди-виду-аль

144-147 бит. Бер көнлек меню төзергә

31

Сулыш алу һәм кан әйләнеше.

1

Яңа матери-алны өйрәнү

Органнар системасы

148-150 бит. Кан әйләнеше системасы-ның схемасын төзергә

32

Үзеңнең организмыңны чыныктыр

1

Катнаш

Шәхси гигиена, физкультура,чыныгу, саф һавада уйнау-ул сәламәтлекне саклау һәм ныгыту

Фронта ль

151- 153 бит.

33

Сәламәт яшәү рәвеше. Йомгаклау.

1

Катнаш

Фронталь; индивидуаль (тест)

154-157 бит.