https://electroinfo.net

girniy.ru 1
МНС ФУНКЦИЯЛАРИНИ БОШµАРИШДА µ´ЛЛАНИЛАДИГАН ДОРИ ВОСИТАЛАРИ.


Нейротроп моддаларнинг МНСга таъсири катта а³амиятга эга. Уларнинг таъсири заминида ±°з²алиш импульсларининг °тиш жараёнини (нейронлараро синаписдан) °згариши ётади. Бу гуру³ воситалар 2 га б°линади:

- сусайтирувчи таъсирли воситалар

- стимулловчи (±°з²атувчи) воситалар

´з навбатида иккаласи ³ам яна иккига: умумий ва танлаб таъсир этувчилар гуру³ига б°линадилар.

Умумий таъсир этувчи воситалар маьлум марказларни танламай, ³аммасига бир хил таъсир этади. МН: наркоз воситалари, этил спирти, уй±у ча±ируви дорилар, аналептиклар ва хакозо.

Танлаб таъсир к°рсатувчи воситалар фа±ат маълум марказларга таъсир этиб МНСнинг умумий фаоллигини °згартирмайдилар. МН: наркотик анальгетиклар, тут±ано±а ±арши воситалар, тинчлантирувчи, чунки улар фа±ат маълум рецепторлар ёки реактив структуралар билангина бо²ланадилар. МНСда бундай структуралар к°пгина: адрено-,холино-, дофамин-, серотонин-, гистамин, ГАМК-эргик, каинат, пурин рецепторлар. Шу сабабли МНС фаолиятини бош±аришда к°пгина нейромедиаторлар ±атнашадилар ва хасталикни бартараф этишда ±айси бирларига таъсир этишни билиш лозим.

НАРКОЗ УЧУН µ´ЛЛАНИЛАДИГАН ВОСИТАЛАР.

Бу гуру³ моддалар умумий о²ри±сизлантиришда ±°лланилади (narcosis-карахтлик). Наркоз деганда МНС функцияларининг ±айтар сусайиши тушинилиб у эс-хушнинг й°±олиши, турли хил сезувчанликни ва биринчи навбатда о²ри± сезишни кескин пасайиши, рефлектор ±°з²алувчанлик ва скелет мушаклари тонусини камайиши билан кечади. Наркоз жарро³лик муолажаларни °тказиш учун ±улай шароит яратади. (1846йил. МОРТОН. ЭФИР). Наркоз ча±ирувчи воситаларнинг таъсир механизими МНСда ±°з²алишни нейронларро синапслардан °тказилишини бузилиши ёки камайиши билан бо²ли±. Буни тушинтирувчи к°пгина назариялар (биофизик, биохимик, адсорбцион, липид, о±сил, гидратланган микрокислоталар) мавжуд, лекин биронтаси ³ам т°ли± ёритиб берилмайди. МНС ³ар хил б°лимларнинг наркоз воситаларига сезгирлиги бир хил эмас. Жумладан энг сезувчани бу миянинг п°стло± ±авати ва ретикуляр формациядар, энг паст сезувчани бу узунчо± мияда жойлашган ³аёт учун му³им марказларнинг синапсларидир;


Наркотик моддалар танлаб таъсирк°рсатмайдилар, чунки улар турли нейронларни сусайтирадилар. Бунинг асосида постсинаптик мембраналардаги ионлар каналининг (К+) °тказувчанлигини шу туфайли деполяризация ва ³аракат патенциалининг пайдо б°лиш жараёнини бузилиши ётса керак.

Наркотик воситалар таъсирида МНС турли б°лимлари фаоллигини сусайиши бир ва±итда юзага чи±майди: аввал сезучанлиги ю±ори б°лганлари, кейин кам сезувчан б°лганларнинг фаоллиги сусаяди. Шу сабабли наркоз жараёнида кетма-кет келувчи ва наркотик модданинг концентрациясининг ошиши билан бо²ли± бир неча бос±ичлар юзага чи±ади.

НАРКОЗ БОСµИЧЛАРИ (даврлари).


  1. Анальгезия бос±ичи (algos-о²ри±)

  2. µ°з²алиш бос±ичи

  3. Жарро³лик бос±ичлари:

- юзаки наркоз,

- енгил наркоз,

- чу±ур наркоз,

- жуда чу±ур наркоз

  1. Агонал бос±ич

Бу бос±ичлар асосан эфир таъсиридаги наркозга хос б°либ, бош±а наркотик моддалар билан ча±ирилган наркозда бос±ичларнинг ривожланиш даражаси турлича б°лади. Наркоз ча±ирувчи моддаларнинг кимёвмй тузилиши ва таъсир кучли орасида маълум конуният й°±, чунки улар турли кимёвий бирикмалар туркимига мансубдир.

Наркоз воситаларининг организимга киритиш й°лига ±араб наркотик моддалар ±уйидагича б°линадилар:-ингаляцион наркоз воситалари

-ноигаляцион наркоз воситалари

Наркоз учун ±°лланиладиган воситалар ±уйдаги талабларга жавоб беришлари керак:-кучли наркотик фаолликга эга б°лишлари керак, яъни наркоз тез ривожланиши, ±°з²алиш даврининг б°лмаслиги ёки ±ис±а б°лигши, наркоз чу±ур б°лиши керак;

  • наркоз осон бош±ариладиган, яъни препаратнинг концентрациясини °згартириш билан наркоз чу±урилги °згарадиган б°лиши керак;
  • таъсир кенглиги (наркотик кенглиги) катта б°лиши керак, яъни препаратнинг наркоз ча±ирувчи ва узунчо± мияда жойлашган марказларни фалажловчи ми±дори орасида фар± катта б°лиши керак;


  • нохуш ва орти±ча таъсири б°лишлари керак эмас, б°лса хам жуда кам б°лиши керак;

  • таъсир кайтар б°лиши, наркоздан кейинги давр асоратсиз кечиши, наркотик модда бериш тухтагич наркоздан чи±иш тез б°лиши керак;

  • °т олиш ва портлашдан ³афсиз б°лиши керак.

  • моддий жи³атдан (ишлаб чи±ариш ва харид маъносида) арзон ва ±улай б°лиши керак.

ИНГАЛЯЦИОН НАРКОЗ УЧУН ИШЛАТИЛАДИГАН ВОСИТАЛАР.

Бу гуру³га енгил учувчан сую±лилар ва газсимон моддалар киради. Уларни махсус наркоз аппаратлари билан нафас й°ллари ор±али организимга киритилади (интубацион ва маска ёрдамида). Бунда наркотик моддалар диффузия й°ли билан °пка ор±али ±онга °тадилар. Препаратнинг адсорбцияси нафас олинаётган ³аводаги концентрация-си, нафаснинг ³ажми ва тезлиги, альвеолаларнинг юзаси ва °тказувчанлиги, °пкадаги ±он айланиш тезлигига бо²ли±дир. Наркоз ³олатининг юзага келиш ±онда каркотик восита концентрациясининг ортишига бо²ли±. Наркоз воситалари °пка ор±али (айникса газсимон наркотиклар) чи±арилади.

УЧУВЧАН СУЮµ НАРКОТИК ВОСИТАЛАР.

ЭФИР – (диэтил эфир) кучли наркотик б°либ, таъсир кенглиги катта, кам за³ар. У билан ча±ириладиган наркоз осон бош±арилади. Лекин беморларнинг эфир таъсирига сезувчанлиги турлича. Одатда нафас й°лларига кираётган ³авода эфирнингконцентрацияси 2-12 ³ажм % б°лганда наркоз ривожланади ва у ±уйидаги 4 та бос±ичдан иборат:
  1. Аналгезия бос±ичи (algos-о²ри±). 2-3 да±и±а давом этади. Бунда миянинг пусто± ±авати ва ретикуляр формация фаоллиги кескин сусаяди ва сезувчилик (айни±са ор²и±ни) й°±олади. Эс-хуш са±ланади яъни бемор саволларга жавоб беради, санаши мумкин, атроф-му³итни сезиши бузилади. Шартсиз рефлекслар са±ланган б°лади. Нафас олиш, юрак уриши, ±он босими деярли °згармайди, лекин хотира (amnesia) й°±олади. О²ри± сезиш кескин камайганлигидан (ёки бутунлай й°±олганлигидан) ±ис±а муддатли жарро³лик муолажаларини °тказиш (масалан, чип±он, абцессларни ёриш, ёпишиб ±олган бойламларни ажратиш, ипларни олиш ва бош±алар).


  2. µ°²алиш бос±ичи миянинг п°сло± ±авати фалажланиши туфайли ±°йида жойлашган марказларини бош±арувчи субордиyация механизимининг сусайишидан келиб чи±ади, яъни п°сло± ±аватнинг п°сло± ости марказлари тормозловчи таъсири й°±олади ва п°сло± ости марказининг ±°з²алиши юзага келади. Эс-хуш бутунлай й°±олади. Беморларда нут± ва ³аракатнинг кучли ±°з²алиши кутилади. (ба±ириш, ха±орат ±илиш, ашула айтиш ва йи²лаш ва ³окозо).

Мушаклар кучи ортади. Й°тал ва ±айт ±илиш рефелекслари кучаяди. Нафас олиш ва юрак уриши тезлашади. µон босими бир текис б°лмайди. Ор±а мия рефелкслари кучайиб кетади. С°лак ва ю±ори нафас й°ллари безларининг секрецияси кучаяди. Юрак ва нафас олиш т°хташи мумкин. Бу бос±ич 10-20 да±и±а давом этади.

  1. Жарро³лик наркоз бос±ичида эс-хуш, о²ри± сезиши, рефлектикслар кескин сусаяди. Юзаки наркоз давридаё± брадикария, равон нафас олиш ва туру²ун ±он босими кузатилади. Эфир концентрациясининг ±онда ошишига мос равишда наркоз чу±урлашади: миорелаксация юзага келади, ±он босими аста секин пасаяди, ±орачи² кенгаяди. Бу бос±ични керакли ва±тгача ушлаб туриш мумкин. Лекин эфир беришни т°хтатилса аста секин уй²ониш даври (тахминан20-40 минутдан кейин). Лекин МНСнинг фаолияти яна бир неча соат тикланмайди. Униннг тикланиши фалажланиш тартибига тескари б°либ, энг охири о²ри± сезиш аслига ±айтади. Яъни аналгезия узо± ва±т са±ланади. Наркоздан кейинги даврда бронхопневмония, ±айт ±илиш юзага келиши мумкин. Одатда бу даврда беморлар узо± ва±т ухлайдилар (наркоздан кейинги уй±у).

  2. Агонал бос±ич наркотик модданинг организимда катта ми±дорда йи²илганлигидан ва шу туфайли нафас ва ±он айланиш марказларининг фалажланганлигидан келиб чи±ади. µон босми пасаяди, ±орачи² кенгаяди. Асфиксия. Нафас олиш ва юрак уриш т°хтайди.

Эфир таъсирида ±онда адреналин ми±дори ошади, ацидоз ривожланади (кетон танчалари ошади). Буйрак фоалияти сусаяди. Эфир ма³аллий ±ити±лаш хусусиятига эга. Осон алангаланади. £аво билан аралашмаси портлайди. Демак эфирнинг яхши ва нохуш хусусиятлари бор.


ФТОРОТАН (галотан)-таркибида фтор атоми б°лган алифатик бирикма б°либ, наркотик таъсири эфирникидан 3-4 марта кучли, наркотик кенглиги эфирникидай. Наркоз 3-5 да±и±адан кейин бошланади. µ°з²алиш бос±ичи ±ис±а б°либ, нут± ва ³аракатнинг ортиши суст б°лади. Фторотан ми±дори 4 ³ажм % б°лган аралашмадан нафас олинганда наркоз тез ривожланади ва уни 0,5-2,5 ³ажми % ми±дорида давом этирилади. Наркознинг бош±ариш енгил. Етарли даражада мушакларнинг б°шаши кузатилади. Симпатик ганглиялар ва ±он айланиш марказни ±амал ±илганлигидан ±он босими пасаяди. Фторотан беришни т°хтатилса 5-10 да±и±адан с°нг бемор уй²онади, яъни эфирникидан кам ва±тда. Бундан таш±ари наркоздан кейинги уй±у давомсиз б°лади, с°лак, нафас й°ллари ва ош±озон безларининг секрециясини кучайтирмайди. Лекин фторотан таъсирида миокарднинг адреналинга сезувчанлиги ортиб аритмия ча±иради. К°нгил айнаш, ±айид ±илиш ва ацидоз ча±ирмайди.

ЭНФЛУРАН-таркибида фтор б°лган карбон сув, таъсири ва хусусиятлари б°йича фторотанга °хшаш. Лекин наркотик фаоллиги ю±ори.

МЕТОКСИФЛУРАН-³ам ³удди шундай фар±и буйрак фаолиятини бузади. Фторотан, энфлуран, метоксифлуран аналгаланишдан хафсиз. Хлороформ, хлор этил за³арлилиги ю±ори, наркотик кенглиги оз б°лган наркотик воситалардир.

ГАЗСИМОН НАРКОТИК ВОСИТАЛАР .

АЗОТ (I)-ОКСИД рангсиз ³идсиз газ б°либ, ма³аллий ±ити±лантирувчи хусусияти й°±, за³арсиз модда ³исобланади. Наркотик кучи суст. Наркоз ривожланиши учун уни нафас й°лларига 94 ³ажми % ми±дорида киритиш керак, лекин бунда гипоксия вужудга келади. Агар 80-86% ми±дори берилса юзаки наркоз ривожланади (“шодлантирувчи газ”). Анестезиологияда 80% азот (I)-оксиди ва 20% кислород аралашмасидан фойдаланилади. Бунда тез ±°з²алиш бос±ичи ±ис±а б°лган, осон бош±ариладиган наркоз юзага келади. Лекин наркоз чу±ур б°лмайди, мушаклар б°шашмайди. Препаратни беришни т°хтатиш билан бемор уй²онади. Нохуш таъсирлари й°±. Алангаланмайди лекин эфир билан аралашмаси портлаши мумкин. Одатда бу препаратни бош±а фаоллигини ю±ори б°лган наркотиклар билан (фторотан), кураресимон воситалар билан ±°шиб ±°лланилади. Фа±ат жарро³ликда эмас, балки кучли о²ри±ларни даф этишда ³ам ишлатилади. (миокард инфакти). Препарат нафас й°ллари ор±али °згармаган ³олда организимдан ча±ирилади.


ЦИКЛОПРОПАН Азот (I)-оксидидан наркотик ва о²ри±сизлантириш кучи ю±орилиги билан фар± ±илади.

Наркотик таъсир кенглиги катта. Тез юзага чи±увчи (3-5 мин), чу±ур, ±°з²алиш бос±ичи жуда суст ва ±ис±а б°лган наркоз ча±иради. Бунда скелет мушаклари яхши б°шашади, наркозни бош±ариш енгил, наркоздан уй²ониш ±ис±а (бир неча да±и±а). Препаранинг асосий камчилиги бу кардиотоксик таъсири, яъни циклопропан ³ар турли аритмияларни, хатто ±оринчалар (экстросистолияси, брадикардия) мушакларнинг титирашини ча±иради, чунки у миокардни адреналинга б°лган сезувчанлигини ошириб юборади. Бундан таш±ари циклопропан ±он босимини оширади, гипергликемия, глюкозурияни ривожлантиради, нафас олишни ёмонлаштиради. Препарат °пка ор±али чи±арилади. Наркоздан кейинги даврда анальгезия б°лмаганлигидан беморлар о²ри±ни сезадилар, бош о²ри²и, ичак парези, ±айт ±илиш кузатилади.

К°пинча бош±а наркотиклар билан бирга ±°лланилади (азод-оксиди,эфир) нафас й°ллари безлари секрециясини кучайтирмаганлиги сабабли °пка касалликлари бор беморлар циклопропан билан ча±ирилган наркозни яхши °тказадилар.

НОИНГАЛЦИОН НАРКОЗ ВОСИТАЛАРИ.

Бу гуру³ воситаларини венага томчилаб киритилади. Ноингаляцион й°л билан ча±ирилган наркоз ингаляцион й°л билан ча±ириладиганга нисбатан бир ±атор устунликларга эга:


  • амалга оширилиши мураккаб эмас (наркоз аппаратлари, интубация керак эмас).

  • наркознинг ±°з²алиш бос±ичи ривожланмайди.

  • Наркотик модданинг ±ондаги ми±дорини ани± белгилаш мумкин.

Лекин бу й°л билан ча±ирилган наркозни бош±ариш ±ийин, чунки томирга киритилган моддалар буйрак ор±али ажралади ва уни тезлаштириш осон эмас. Шунинг учун ноингаляцион наркоз учун ±°лланиладиган воситалар организимда тез парчаланадиган ёки тез элиминацияланадиган б°лишлари керак, чунки фа±ат шу й°л билан наркотик модданинг ±ондаги концентрациясини ва бинобарин наркоз чу±урлигини тез пасайтириш мумкин.


Ноингаляцион наркоз воситалари таъсир давомлигига ±араб ±уйидаги гуру³ларга б°линади:


  1. - ±ис±а муддатли (15 да±и±агача)-пропанидид, кетамин.

  2. - °ртача муддатли (20-50 да±и±а)-тиопентал-Na, предион.

  3. – узо± муддатли (60 да±.ва ундан узо±)-оксибутират натрий.

ПРОПАНИДИД – Томирга киритилган наркоз тез (30-40 сек) ривожланади. µ°з²алиш бос±ичи б°лмайди. Жарро³лик наркоз даври 3-5 мин давом этади. Холинэстераза таъсирида тез гидролизланади. Наркознинг жарро³лик даври тугагач 2-3 да±а±адан с°нги беморни эс-хуши жойига келади, яна 20-30 да±и±адан кейин беморнинг психоматор функциялари бутунлай тикланади.

µ°лланилиши: кириш накози учун ±ис±а муддатли операцияларда чи±±ан ва сиинган суякларни °з жойига жойлаштиришда, бронхография, катетр киргизишда, чоклар ипини олишда, биопсия,бронхоскопия ва бош±алар.

Нохуш таъсирлари: наркоз бошланишида мушакларнинг тортиши, ±ис±а муддатли апноэ гипервентиляция, тахикардия, ±он босимини пасайиши, хи±ичо± тутиши, терлаш, томир й°лининг ±изариши о²риши, тромблар ³осил б°лиши.

Шокларда, жигарнинг хасталикларда, буйрак етишмовчилигида, юрак-томир етишмовчилигида ±°ллаш мумкин эмас.

КЕТАМИН - Калипсон, Кеталар умумий о²ри±сизлантириш ва юзаки уй±у ча±иради, эс-хушни й°±отади, яъни ³а±и±ий чу±ур наркоз ривожланмайди (диссоциатив анестезия,). Томирга киритилганда 30-60 сек кейин таъсири бошланиб 5-10 да±и±а давом этади. Мушак ичига киритилганда 2-6 да±и±адан кейин бошланиб 15-30 да±и±а давом этади. Лекин о²ри±сизлантирувчи таъсири тахминан 2-3 соатгача са±ланади. Препарат к°про± соматиксезувчанликни сусайтиради, висцериал, яъни ички аъзоларда келувчи о²ри± импульсларини кучсиз камайтиради. Скелет мушаклари б°шашмайди. Рефлекслар (томир, й°тал, ³ал±ум-ютиш) са±ланади. µон босми ошади, тахикария, с°лак ажралиши кучаяди, к°знинг ички босми ортади. Наркоз ва±тида ихтиёрсиз ³аракатлар, гипертонус, галюцинациялар б°лади. Наркоз тугагач ру³ий ±°з²алиш ва ³аракатчанлик кузатилади, узо± муддат ±аерда эканлигини ани±лай олмайди.


µ°лланилиши: комбинирланган анестезияда (кириш наркоз), беморларни эвакуация ±илишда, эндоскопик муолажаларда, ±ис±а муддатли жарро³лик муолажаларида офталмология, стоматология, ЛОР, доячиликда.

Мия-±он айланишининг бузилиши, гипертензия, эклампсия, ±он айланишининг декомпенсация бос±ичларида, тут±ано± хасталигида ±°ллаш мумкин эмас.

Барбитуратлар билан ±°шилганда ч°кмага тушади.

ТИОПЕНАЛ натрий томирга киритилганда 1 да±и±адан кейин ±°з²алиш даври б°лмаган наркоз ривожланади ва у 20/30 да±и±а давом этади. Препаратнинг катта ±исми ё² т°±имасида т°планиб аста-секин жигарда парчаланади. Скелет мушакларни яхши б°шаштиради. Адашган нервни ±°з²атиб ларингоспазм ча±иради, с°лак ва нафас безларининг фаолиятини кучайтиради. Томирга тез киритилса коллапс ва апноэ ривожланади, чунки препарат нафас ва ±он айланиш марказларига салбий таъсир этади. Наркоздан кейинги даврда давомли уй±у ча±иради.

µ°лланилиши: кириш наркозда, ±ис±а муддатли жарро³лик муолажаларида, тришиши ва ру³ий ±°з²алишларни бартараф этишда. Жигар ва буйракнинг органик ³асталикларида, диабет, бронхиал астма ва °ткир тез °тувчи порфирияларда ±°ллаш мумкин эмас.

ГЕКСЕНАЛ – барбитур кислотасининг ³осиласи. Томирга киритилгач ±°з²алиш даври б°лмаган, чу±ур, тез ривожланувчи, жарро³лик даври 15-25 да±и±а давом этувчи наркоз ривожланади. Жигарда тез парчаланади. Тиопентал натрийга °хшаш, лекин унга нисбатан к°про± асоратлар ча±иради (юрак фаолиятини сусайтиради, тиришиш кузатилади, уй²ониш даврида ³аракат кескин кучаяди). Асосан кириш наркозида ±°лланилади.

ПРЕДИОН (виадрил). Кимёвий тузилиши стероид гармонларга °хшаса ³ам гормонлик таъсирига эга эмас. Предионнинг наркотик таъсири 3-5 да±и±адан с°нг бошланиб 30-40 да±и±а давом этади. У скелет мушакларини яхши б°шаштиради. Нафас, юрак томир системасига деярли таъсир этмайди. Миорелаксантлар таъсирини кучайтиради. Асосий камчилиги бу томирларга таъсир этиб о²ритади ва флебитга олиб келади. Буни олдини олиш учун глюкоза, новокаин эритмаларида эритилади ва киритишнинг охирида ушбу эритмалардан 10-20 мл. яна киритилади (веналар ювилади). Одатда каттаро± веналарга киритилади. Тери остига киритиш мумкин эмас. Барбитуратларни ±°ллаш мумкин б°лмаганда кириш наркози учун ±°лланилади. Предионни базис наркозда ³ам ±°лланилади.


НАТРИЙ ОКСИБУТИРАТ - Гамма-оксимом кислотасининг (ГАМК) 7натрийли тузи б°либ, °зининг фармакологик хусусиятлари б°йича МНСнинг табиий метаболити (ГАМК)-гамма аминомой кислотасига °хшайди. Натрий оксибутират гематознцефалик т°си±дан осон °тади, тинчлантирувчи ва марказий миорелаксантлик таъсирга эга. Катта дозаларда уй±у ва наркоз ичилади. О²ри±сизланитириш таъсир кучсиз лекин наркотик ва аналгетиклар таъсирини кучайтиради. Аптигипоксантлик хусусияти яхши ривожланган. Наркотик фаоллиги етарли б°лмаганлигидан катта дозаларда ±°лланилади. Бир да±и±ада 1-2 мл. тезликда венага киритилганда 5-7 да±и±адан кейин бемор уй±уга кетади,±°з²алиш даври ривожланмайди. Жарро³лик бос±ичи 30-40 да±и±адан кейин юзага келади ва 2-4 соат давом этади. Наркоз учун венага, мушакларга ва о²из ор±али киритиш мумкин. Препартни беморлар яхши ±абул ±иладилар, юрак ±он томир, нафас системасига, жигар, буйракга салбий таъсир этмайди. Лекин томирга тез киритилса ³аракат ±°з²алиши, оё± ва ±°ллар ³амда тил мушакларининг ихтиёрсиз тортишишлари, нафас олиш т°хтаб ±олиши мумкин. Уй²ониш бос±ичида нут± ва ³аракат ±°з²алиш юзага чи±иши мумкин. МИТдан яхши с°рилади ва ичилгандан кейин 40-60 мин. с°нг наркоз ривожланади ва у 1,5-2,5 соат давом этади. За³арлилиги паст.

µ°лланилиши: кириш ва базис наркозда, ту²ишни о²ри±сизлантиришда бош миянинг гипоксияли шишида, шокларда, уй±у ча±ирувчи ва тинчлантирувчи восита сифатида ишлатилади.

Наркоз воситаларини ±°шиб (³амжихат) ±°лланиш. Бунда 2 ва 3та наркоз воситаларининг бирга ёки кетма-кетлик билан ±°ллаш мумкин. Бундан ма±сад ±°з²алиш бос±ичини ривожлантирмаслик, наркозни тез юзага чи±ариш, наркотик моддаларнинг за³арли ва ножуя таъсирларини камайтириш, чунки улар кичик дозаларда ишлатилади. Тиопентал натрий+фторотан+азод-оксид. Лекин наркозларни бош±ариш осон б°лган препарат билан °тказишга а³амият берилади.

Наркоз воситаларини бош±а фармакология гуру³ воситалари билан ±°ллаб ишлатиш: тинчлантирувчи, о²ри±сизлантирувчи, атропинсимон, кураресимон, ганглиоблокатор ва бош±аларни ³ар хил комбинацияларда ±°ллаш мумкин.