https://electroinfo.net

girniy.ru
↓ добавить свой файл
1
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ



МАБ бойынша бағдарлама



«Мемлекет және құқық теориясы» пәні бойынша



Тақырып
Сағат саны
Сағат саны (барлығы)

  1. Тақырып. Мемлекет және құқық теориясының пәні мен әдісі.

    1. Мемлекет және құқық теориясының пәні.

Мемлекет және құқық теориясының пәні: Мемлекет және

құқықтың пайда болуы, дамуы және қызмет етуінің негізгі зандылықтары.

    1. Мемлекет және құқық теориясының әдіснамасы.

Мемлекет және құқықты зерттеудің объективтілігі мен

ғылымдылығы. Мемлекет және құқықты оқып-үйренудің материалистік және диалектикалык жолдары. Мемлекет және құқық теориясы әдіснамасын идеологиядан тыс карастыру. Мемлекет және құқықты оқып-үйренудің жалпы адамгершілік, әлеуметтік және философиялык жолы.

    1. Мемлекет және құқық теориясының заң ғылымдары жүйесіндегі орны мен ролі.

Мемлекет және құқық теориясының заң ғылымдары жүйесіндегі

орны мен ролі, функциялары. Мемлекет және құқық теориясының жалпылама және әдіснамалық функцясы. Мемлекет және құқық теориясының болжамдық функциясы. Мемлекет және құқық теориясының тарихи-теоретикалық, салалық және қолданбалық заңдық ғылымдар жүйесіндегі орны. Олардың тұтастығы, айырмашылығы, өзара әрекеттестігі және өзара ықпалы. Мемлекет және құқық теориясы мен саясаттанудың арақатынасы.


2


2


1
5

  1. Тақырып. Мемлекеттің пайда болуы.


    1. Алғашқы қаумдық қоғам.

Алғашқы қаумдық қоғам. Алғашқы қаумдық қоғамның

емденуші экономикасының сипаттамассы. Рулық құрылыс. Рулық құрылыс кезіндегі басқару органдары мен тәртіп нормалары. Рулық құрылыс кезіндегі қоғамдық билік. Рулық құрылыстың экономикалық негізі. Иемденуші экономикадан өндірушіге көшу. Жеке меншіктің пайда болуы. Мемлекет ерте таптық қоғамның саяси, құрылымдық, аумақтық ұйымы ретінде.

2.2. Мемлекеттің пайда болу нысандары.

Мемлекеттің пайда болу нысандары: шығыстық, афиндік, римдік, германдық және басқалар.

2.3. Мемлекет анықтамасының әр түрлігі.

Мемлекет мәніндегі жалпыәлеуметтік және таптық. Мемлекет жаря-құқықтық қаумдастық ретінде. Мемлекет егеменділік ұлт және мемлекет. Мемлекет пен экономиканың өзара байланысы.

2.4. Мемлекет мәні.

1


2


1


1
5

  1. Тақырып. Мемлекеттің типологиясы.

    1. Мемлекет типологиясына негізгі көзқарастар.

Мемлекеттің марксистік типологиясы. Құлиеленушілік,

феодалдық, буржуазиялық, социалистік мемлекет. Мемлекеттердің тарихи тектерінің ауысуы және бір типтен екінші типке өтуі. Өтпелі даму кезеніңдегі мемлекет.

    1. Мемлекет жіктеудің хронологиялық тәсілі.

Мемлекет жіктеудің хронологиялық тәсілі. Ежелгі ғасырдағы,

орта ғасырдағы, жаңа ғасыр және қазіргі дәуірдегі мемлекет.

    1. Мемлекет типологиясына өркениеттік көзқарас.

Мемлекет типологиясына өркениеттік көзқарас. Өркениетті

және олардың мемлекеттілігін типтендірудің негізі.




2


2


1
5

  1. Тақырып. Мемлекет нысаны.

4.1.Мемлекет нысаны.

4.2. Мемлекет нысаның анықтайтың факторлар.

Географиялық, экономикалық, саяси, тарихи, ұлттық,

климаттық. Мемлекет нысанының сабақтастығы. Мемлекет типі мен нысанының арақатынасы.

4.3. Басқару нысаны.

Монархия. Абсолюттік және шектеулі монархия. Шығыстық

деспотия. Ерте феодалдық, әлеуметтік-өкілдік. Дуалистік, парламенттік монархиялар.

4.4. Мемлекет құрылымының нысаны.

Мемлекет құрылымының нысаны. Біртұтас мемлекет.

Федерация. Конфедерация. Өзге мемлекеттік және мемлекетаралық құрылымдар: қауымдастықтар, достастықтар, империялар, ассоциациялар.

4.5. Саяси режим.

Демократиялық және бидемократиялық саяси режимдер. Бидемократиялық режимдер: деспоттық, фашистік, тоталитарлық, авторитарлық, діни, расистік, әскери диктатуралар.

2

1


2


1


2
7

  1. Тақырып. Мемлекет функцясы.

5.1. Мемлекет функцясының түсінігі және мазмұны.

Мемлекет функцясының түсінігі және мазмұны. Мемлекеттің

әлеуметтік мақсаты, мемлекеттің міндеттері және оның функциясы. Мемлекет функциясының жіктелу негізі мен әр түрлі жолдары. Мемлекеттің негізгі ішкі және сыртқы функциялары.

5.2.Қазіргі кезендегі мемлекет функциясының дамуы.

Қазіргі кезендегі мемлекет функциясының дамуы.

Мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік функциялары. Азаматтарды әлеуметтік қорғау, адам құқығын қорғау, заңдылық пен құқықтық тәртіпті нығайту функциялары.Экологиялык функция, т.б.


5.3. Мемлекет функцияларын жүзеге асыру нысандары мен әдістері.

Мемлекет функцияларын жүзеге асыру нысандары мен

әдістері. Мемлекет функцияларын жүзеге асырудың құқықтық нысындары. Мемлекет функцияларын жүзеге асырудың құқықшығармашылық, құқық атқарушылық және құқық қорғаушы нысандары. Мемлекет функцияларын жүзеге асырудың ұйымдастырушылық нысандары.

5.4. Мемлекет функциясы мен мемлекеттік орган функциясы.

Мемлекет функциясы мен мемлекеттік орган функциясы.

Мемлекет функциясының демократиялық жаңару, нарықтық экономикаға көшу, әлемдік өркениетке ену барысындағы даму.

2


2


1


1
6

6. Тақырып. Мемлекет механизмі.

6.1. Мемлекеттік аппарат түсінігі, құрылымы, принциптері. Мемлекеттік аппараттың құрылымы мен қызмет етуінің негізгі

принцптері.

6.2. Мемлекеттік орган түсінігі.

Мемлекеттік орган түсінігі.

6.3. Мемлекеттік органдар жүйесі.

Мемлекеттік органдар жүйесі.


1


2


2
5

7. Тақырып. Қоғамның саяси жүйесіндегі мемлекет.

7.1. Азаматтық қоғам және саяси жүйе.

Азаматтық қоғам және саяси жүйе. Билік және оның көрінісі. Билік әлеуметтік өқбылыс ретінде, оның әлеуметтік, саяси және қйымдастырушылық аспектілердегі мәні.

7.2. Саяси жүйе, оның мәні, белгілері.

Саяси жүйе, оның мәні, қоғамның саяси өміріндегі ролі және құрылуының объективті сипаты.

Қоғамның саяси, экономикалық, әлеуметтік және құқықтық жүйелерінің арақатынасы.


7.3. Саяси жұйедегі мемлекеттің ролі.

Саяси жұйедегі мемлекеттің ролі. Мемлекеттік билік. Мемлекеттік биліктің негізгі институттары, оны ж.зеге асырудың механизмі.

7.4. ҚР саяси жүйесінің қазіргі кезеңдегі даму ерекшеліктері.

1


2


2


1
6

8. Тақырып. Құқықтық мемлекет.

8.1. Құқықтық мемлекет және оның негізгі сипаттамалары.

Құқықтық мемлекет және оның негізгі сипаттамалары. Құқықтық мемлекеттің мақсаттары, міндеттері және функциялары. Құқықтық мемлекеттің әлеуметтік маңызы.

8.2. Құқықтық мемлекеттің негізгі белгілері.

Құқықтық мемлекеттің негізгі белгілері. Адам құқығының қорғалуы. Мемлекет пен тұлғаның өзара жауапкершілігі.

8.3. Биліктің бөлінуі, олардың тең құқылығы.

Биліктің бөлінуі, олардың тең құқылығы, тепе-теңдік және тәжімелік механизмін нақты қамтамасыз ету. «Заңмен тыйым салынбаған іс-әрекетке бостандық».

8.4. ҚР демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет қалыптастұрыдың теориясы мен практикасы.

ҚР демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет қалыптастұрыдың теориясы мен практикасы.

2


2


1


2
7

9. Тақырып. Құқықтың түсінігі, мәні.

9.1. Құқықтың пайда болуы. Құқық белгілері.

Құқықтың пайда болуы. Құқық белгілері. Рулық құрылыстың әлеуметтік нормалары, одан құқыққа өтуі.

9.2. Құқықтың шығуының негізгі теориялары.

Құқықтың шығуының негізгі теориялары: табиғи құқықтық, нормативистік, марксистік, психологиялық және социологиялық.


9.3. Қазіргі құқық түсінушілікке жалпы сипаттама.

Қазіргі құқық түсінушілікке жалпы сипаттама. Құқық анықтамасы.

9.4. Құқық функциясының түсінігі.

Құқық функциясының түсінігі, жүйесі.



2


1


2


1
6

10. Тақырып. Құқық тпологиясы және қазіргі кезеңдегі

негізгі құқықтық жүйелер.

10.1. Құқық типі түсінігі.

Құқық типі түсінігі. Құқық типінің әлеуметтік экономикалық құрылыспен өзара қатынасы. Формациялық және өркениеттік тұрғыдағы құқық типтері.

10.2. Құқық типологиясына хронологиялық көзқарас.

Құқық типологиясына хронологиялық көзқарас: ежелгі дәүір, орта ғасыр, жаңа заман, қазіргі кезең құқығы.

10.3. Құқықтық жүйелерін жіктеу.

Құқықтық жүйелерін жіктеу: романо германдық, англо саксондық, дәстүрлік діни құқықтық жүйелер.


2


2


1
5

11.Тақырып. Қоғамның әлеуметтік нормалар жүйесіндегі құқық.

11.1. Қоғамдық қатынастарды нормативтік реттеу.

Қоғамдық қатынастарды нормативтік реттеу. Қоғамның әлеуметтік нормалары. Техникалық нормалар.

11.2. Әлеуметтік және техникалық нормалар түрлері.

Әлеуметтік және техникалық нормалар түрлері.Қоғамдық ұйымдардың нормалары.


2


3
5

12. Тақырып. Құқық нысаны.

12.1. Құқық нысаны түсінігі.

Құқық нысаны түсінігі жалпы сипаттамасы.


12.2. Нормативтік құқықтық актілердің түсінігі және

жалпы сипаттамасы.

Нормативтік құқықтық актілердің түсінігі және жалпы сипаттамасы.

12.3. Заң түсінігі.

Заң түсінігі. Құқық және заң. Заң үстемділігі. Заң түрлері. Конституция, референдумде қабылданған заңдар.

12.4. Мемлекетті басқару және өзін өзі басқарудың

жергілікті органдарының нормативті құқықтық актілері.

Мемлекетті басқару және өзін өзі басқарудың жергілікті органдарының нормативті құқықтық актілері.

12.5. Заңнама түсінігі.

Заңнама түсінігі.

1


2


2


2


1
8

13. Тақырып. Құқық нормалары.

13.1. Құқық нормасының түсінігі.

Құқық нормасының түсінігі.

13.2. Құқықтық норманың логикалық құрылымы.

Құқықтық норманың логикалық құрылымы. Гипотеза, диспозиця, санкция.

13.3. Құқық нормасы мен нормативтік акті баптарының

байланысы.

Құқық нормасы мен нормативтік акті баптарының байланысы: тікелей, бланкеттік және сілтемелік.

13.4. Құқық нормасының түрлері.

Құқық нормасының түрлері.

1


2


1


2
6

14. Тақырып. Құқық шығармашылығы және нормативтік

құқықтық актілерді жүйелендіру.

14.1. Құқық шығармашылығының жалпы сипаттамасы.

Құқық шығармашылығының жалпы сипаттамасы.

Заі шығару процессі.


Кодификация. Инкорпорация. Консолидация.


3
3

15. Тақырып. Құқық жүйесі мен құрылымы.

15.1. Құқық жүйесі түсінігі.

Құқық жүйесі түсінігі.

15.2. Құқықты салаға бөлудің өлшемі немесе негізі.

Құқықты салаға бөлудің өлшемі немесе негізі, пәні мен әдісі. Құқық нормасы. Құқық институты. Құқық бөлімі мен салалары.
Құқықтың кешенді салалары. Жария құқық және жеке құқық. Материалдық құқық пен процессуалдық құқық.

15.3. Халықаралық құқық пен ұлттық құқықтың арақатынасы.

Халықаралық құқық пен ұлттық құқықтың арақатынасы.

1


2


2
5

16. Тақырып. Құқықтық сана және құқықтық нигилизм.

16.1. Құқықтық сана – қоғамдық сананығ нысаны.

Құқықтық сана – қоғамдық сананығ нысаны.

16.2. Құқық пен құқықтық сананығ өзара әрекеттестік

нысандары.

Құқық пен құқықтық сананығ өзара әрекеттестік нысандары.

16.3. Жеке адамның әлеуметтік құқықтық ұстанаымы.

Жеке адамның әлеуметтік құқықтық ұстанаымы. Құқықтық сана және зағдық мәні бар іс қимыл. Ұүұыұтыұ әрекет психологиясы.

16.4.Қоғамның құқықтық мәдениеті мен құқықтық сана.

Қоғамның құқықтық мәдениеті мен құқықтық сана.

Құқықтық нигилизм.

2


1


1


2
6

17. Тақырып. Құқықтық мәдениет.

17.1. Құқықтық мәдениет: элементтері, мазмұны, әрекет


ету нысаны және аясы.

Құқықтық мәдениет: элементтері, мазмұны, әрекет ету нысаны және аясы.

17.2. Құқықтық мәдениеттің функциялары.

Құқықтық мәдениеттің функциялары. Құқықтық мемлекетті қалыптастырудағы мәдениеттің маңызы.

3


2
5

18. Тақырып. Құқықтық қатынастар.

18.1. Құқықтық қатынастар түсінігі, белгілері.

Құқықтық қатынастар түсінігі, белгілері. Құқықтық нормалар.

18.2. Құқықтық қатынас түрлері.

Құқықтық қатынас түрлері. Абсолютті және салыстырмалы құқық. Құқықтық қатынастарды құқық салаларына қарай жіктеу.

18.3. Құқықтық қатынастардың құрылымы.

Құқықтық қатынастардың құрылымы. Құқықтық қатынастардың субъектілері, объектілері, мазмұны.

18.4. Заңдық фактілер.

Заңдық фактілер: түсінігі, жіктелуі.

2


2


2


2
8

19. Тақырып. Құқықты іске асыру.

19.1. Құқықты іске асырудың түсінігі, нысаны, әдістері.

Құқықты іске асырудың түсінігі, нысаны, әдістері.

19.2. Құқықты қолдану.

Құқықты қолдану: белгілері мен ерекшеліктері.

19.3. Құқықты қолдану сатылары.

19.4. Құқықты қолдану субъектілері.

1


1


1

1
4

20. Тақырып.Нормативті актілерді талқылау.

20.1. Нормативті актілерді талқылау түсінігі.


Нормативті актілерді талқылау түсінігі. Құқықтық нормалардың мазмұның ұғыну және түсіндіру.

20.2. Құқықты талкылау субъектілері.

20.3. Құқықты талкылаудың түрлері.

2


1

2
5

21. Тақырып. Құқықты реттеу механизмі.

21.1. Құқықты реттеу және құқықтық әсер етуі.

Құқықты реттеу және құқықтық әсер етуі.

21.2. Құқықты реттеу механизмнің негізгі элементтері және

сатылары.

Құқықты реттеу механизмнің негізгі элементтері және сатылары.

21.3. Құқықты реттеу механизмнің тиімділігі.

Құқықты реттеу механизмнің тиімділігі.

1


2


2
5

22. Тақырып. Құқық және мінез құлық.

22.1. Құқықтық мінез құлық.

Құқық және мінез құлық: түсінігі, белгілері

22.2. Құқық және мінез құлық: түсінігі, белгілері.

Құқықтық әрекет түрлері.

2


2
4

23. Тақырып. Құқықбұзышылық және заңды

жауапкершілік.

23.1. Құқықбұзышылық түсінігі.

Құқықбұзышылық түсінігі.

23.2. Құқықбұзышылықтың негізгі белгілері.

Құқықбұзышылықтың негізгі белгілері.

23.3. Заңды жауапкершілік.

Заңды жауапкершілік: түрлері, белгілері.

23.4. Заңды жауапкершіліктің түрлері.

Заңды жауапкершіліктің түрлері. Заңды жауапкершіліктен босатудың негізі.




1


1


2


1
5

24. Тақырып. Заңдылық, құқықтық тәртіп және тәртіп.

24.1. Заңдылық түсінігі.

Заңдылық түсінігі.

24.2. Қазіргі мемлекеттердегі заңдылықтың бүзылуы.

Қазіргі мемлекеттердегі заңдылықтың бүзылуы: себептері, нысандары, жою жолдары.

24.3. Тәртіп түсінігі.

Тәртіп түсінігі.

1


2


2
5

25. Тақырып. Құқық және жеке түлға.

25.1. Әр түрлі қоғамдағы жеке түлғаның жағдайы.

Әр түрлі қоғамдағы жеке түлғаның жағдайы.

Азаматтық.

Азаматтық және мемлекет.

25.2. Адам және азамат құқығы мен бостандығын жіктеу.

Адам және азамат құқығы мен бостандығын жіктеу.

25.3. Жеке түлғаның жауапкершілігі.

Жеке түлғаның жауапкершілігі.

25.4. Адам құқығын қорғаудың халықаралық және ұлттық

институттары.

Адам құқығын қорғаудың халықаралық және ұлттық институттары.

1


2


2


1
6



ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ


Негізгі әдебиеттер

  1. Ағдарбеков Т. Құқық және мемлекет теориясы: -Қарағанды: Болашақ-Баспа, 2002.

  2. Жоламан К.Д., Мұқтарова А.К., Тәуекелев А.Н. Мемлекет және құқық теориясы. – Астана: Фолиант, 2001.

  3. Сапарғалиев Ғ.С., Ибраева А.С. Мемлекет және құқық теориясы. –Алматы. 1997.


  4. Марченко М.Н. Теория государства и права. 2-е издание, исправленное и дополненное. Проспект, 2005.

  5. Теория государства и права. Курс лекций под ред. Матузова Н.И., Малько А.В. М. 1999 г.

  6. Алексеев С.С. Восхождение к праву. Поиски и решения. 2-е издание, перераб. И дополн. М. 2002.

  7. Крусс В.И. Актуальные проблемы злоупотребления правами и свободами человека //Государство и право, 2002, № 7.

  8. Марченко М.Н. //Проблемы правопонимания в связи с исследованием источников права// Вестник МГУ, серия право, 2002, № 3.

  9. Матюхин А.А. Государство в сфере права: институциональный подход.-Алматы: ВШП «Әділет», 2000.

  10. Елюбаева Ж. Демократия и тоталитаризм /Закон и время, 2000. № 1.

  11. Жигуленков М.В. К вопросу о классификации функции государства. //Право и политика, 2002, № 8.

  12. Нерсесянц В.С. Юриспруденция. Введение в общий курс теории права и государства. М. 1999; Его же. Философии права. М., 1999; Его же. Общая теория государства и права. М., 1999.

  13. Права человека: Учебное пособие. –Алматы: Бастау, 2002.


Қосымша әдебиеттер

  1. Абайдельдинов Е.М. Соотношение международного и национального права Республики Казахстан (проблемы становления приоритетности)-Алматы: Қазақ университеті, 2002.

  2. Алимжан К. Вопросы теории обычного права. Алматы, 2003.

  3. Табанов С.А. Совершенствование законодательства; теория и опыт Республики Казахстан. Алматы. Жеті Жарғы. 1999.

  4. Баймаханов М.Т. и др. Взаимодействие правового сознания с моралью и нравственностью в обществе переходного периода. Алматы, Жеті Жарғы. 1995.

  5. Бобылев А.И. Общество, гражданское общество, личность, государство, право, их взаимодействие на современном этапе ||право и политика 2001, № 3.

  6. Деннис Ллойд. Идея права. /|Перевод с англиского М.А. Юмашева, Ю.М. Юмашева, научный редактор Ю.М. Юмашев –М.: «ЮГОНА», 2002.


  7. Ибраева А.С. Правовая культура: проблемы теории и практики. Алматы, 2002.

  8. Казахстан -2030. Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев. Послание Президента народу Казахстана. 1998.

  9. Подопригора Р.А.-Государство и религиозные организации (административно-правовые вопросы). –Алматы: Аркаим, 2002.

  10. Савин В.Н. Ответственность государственной власти перед обществом. Государство и право. 2000, №12.

  11. Сапаргалиев Г. Мухамеджанов Э., Жанузакова Л., Сакиева Р., Проблемы унитаризма в Республики Казахстан. Алматы. «Жеті Жарғы», 2000.

  12. Ударцев С.Ф. Метаправо и правопонимание (о трансформации правопонимания на новом уровне правового развития).

  13. Шайкенов Н.А. Правовое обеспечение интересов личности. Свердловск. 1991.